6 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια κρεμμυδιού

• Ημερομηνία : 03/03/2019
• • Κατηγορία: Κηπευτικά  •
• 10 σχόλια

Κρεμμύδι, ένα από τα σημαντικότερα λαχανικά του κήπου, αναπόσπαστο κομμάτι της μεσογειακής κουζίνας και της καθημερινής μας διατροφής. To κρεμμύδι φυτεύεται εκτεταμένα απο ερασιτέχνες και επαγγελματίες καλλιεργητές για την ξεχωριστή γεύση και το μοναδικό άρωμα που δίνει στο φαγητό. Το χλωρό φρέσκο κρεμμυδάκι μπορεί να φυτευτεί σχεδόν όλο το χρόνο στον κήπο μας, ενώ αν προτιμάμε το ξερό κρεμμύδι φυτεύουμε την περίοδο Μαρτίου-Απριλίου. Και βέβαια, μπορούμε να καλλιέργήσουμε κρεμμύδι σε γλάστρα στο μπαλκόνι μας για να το απολαμβάνουμε φρέσκο όταν το χρειαζόμαστε. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες και υβρίδια κρεμμυδιού ανάλογα με το σχήμα του βολβού, το χρώμα, το μέγεθος καθώς και τη γεύση του. Υπάρχουν γλυκά και καυτερά κρεμμύδια, ποικιλίες κρεμμυδιού με στενόμακρο ή στρογγυλο σχήμα βολβού, ενώ από χρώμα θα συναντήσουμε λευκές, κίτρινες και κόκκινες (μωβ) ποικιλίες. Άλλες ποικιλίες κρεμμυδιού είναι κατάλληλες για φθινοπωρινή φύτευση και άλλες κατάλληλες για ανοιξιάτικη φύτευση. Γνωστές παραδοσιακές ντόπιες ποικιλίες κρεμμυδιού είναι το βατικιώτικο κρεμμύδι, το νεροκρέμμμυδο Ζακυνθου, το κρεμμύδι Μαδέρας στη Μακεδονία, το κρεμμύδι Κασσάνων στο Ηράκλειο και το μεσογειανό κρεμμύδι στα Χανιά.

Τι κοκκάρι κρεμμυδιού προμηθευόμαστε για να φυτέψουμε στον κήπο μας;

Για να φυτέψουμε κρεμμύδια προμηθευόμαστε κοκκάρι κρεμμυδιού, δηλαδή τους μικρούς βολβούς κρεμμυδιού, ή τον κρεμμυδόσπορο, τον μικροσκοπικό μαύρο σπόρο κρεμμυδιού, γνωστό και ως μπαρούτι. Η μέθοδος παραγωγής από κοκκάρι πλεονεκτεί έναντι της απευθείας σποράς όσον αφορά την πρωίμιση, μας δίνει δηλαδή κρεμμύδια σε συντομότερο χρονικό διάστημα. Σε ανοιξιάτικες φυτεύσεις, το κοκκάρι χρειάζεται 4 μήνες από τη φύτευση μέχρι τη συγκομιδή, έναντι 6 μηνών όταν ρίχνουμε σπόρο. Επίσης, με το κοκκάρι εξασφαλίζουμε σημαντικές αποδόσεις, ακόμη και σε ξηρά εδάφη. Από ένα κιλό κοκκάρι, εφόσον δεν αντιμετωπίσουμε κάποιο σοβαρό πρόβλημα στην καλλιέργεια, μπορούμε να φτάσουμε σε απόδοση 20-30 κιλά ξερού κρεμμυδιού. Το ιδανικό μέγεθος για το κοκκάρι που προορίζεται για παραγωγή ξερού κρεμμυδιού είναι αυτό που έχει 1,5-2 εκατοστά διάμετρο. Μεγαλύτερο κοκκάρι πρέπει να φυτεύεται για παραγωγή πράσινων νωπών κρεμμυδιών, καθώς εμφανίζει γρήγορα ανθικό στέλεχος αντί να σχηματίσει βολβούς στο έδαφος. Το σφαιρικό κοκκάρι δίδει πεπλατυσμένους βολβούς κρεμμυδιού, ενώ το επίμηκες ή κωνικό κοκκάρι δίδει σφαιρικούς βολβούς.

Πώς προετοιμάζουμε το έδαφος και σε τι αποστάσεις φυτεύουμε το κρεμμύδι;

Τα κρεμμύδια προτιμούν ελαφρύ αμμώδες χώμα με καλή αποστράγγιση για να αναπτυχθούν καλύτερα και να σχηματίσουν μεγαλύτερο βολβό. Η προετοιμασία του εδάφους για καλλιέργεια είναι ιδιαίτερα σημαντική πριν ξεκινήσουμε. Κατά την φύτευση του κρεμμυδιού είναι χρήσιμο στο έδαφος να ενσωματώσουμε οργανική ουσία, όπως καλοχωνεμένη κοπριά και κομπόστ. Επίσης μπορούμε να προσθέσουμε και πλήρες βιολογικό λίπασμα για ενδυνάμωση της καλλιέργειας. Η φύτευση του κοκκαριού μπορεί να γίνει τόσο σε γραμμές όσο και στα πεταχτά. Για τη γραμμική φύτευση του κρεμμυδιού ανοίγονται αβαθή αυλάκια σε αποστάσεις μεταξύ τους γύρω στα 30 εκατοστά. Οι μικροί βολβοί του κρεμμυδιού φυτεύονται σε αποστάσεις περίπου 10 εκατοστών για το ξερό κρεμμύδι και 5-7 εκατοστών για το χλωρό κρεμμυδάκι. Το βάθος φύτευσης του κρεμμυδιού πρέπει να είναι 0,5–1 εκατοστό.

Τι πότισμα, λίπανση και άλλη φροντίδα χρειάζεται η καλλιέργεια του κρεμμυδιού;

Σχετικά με τις ανάγκες σε νερό, τα κρεμμύδια χρειάζονται συχνό πότισμα κάθε 4-5 μέρες, καθώς έχουν επιφανειακό ριζικό σύστημα και πρέπει να υπάρχει συνεχής παρουσία υγρασίας στο επιφανειακό στρώμα των 30 εκατοστών του εδάφους. Κατά τη φύτευση του βολβού του κρεμμυδιού, δεν απαιτείται υπερβολικό πότισμα για να μην σαπίσει ο βολβός. Όσον αφορά τη λίπανση, πριν τη φύτευση του κρεμμυδιού ενσωματώνουμε κοπριά και κομπόστ στο έδαφος και συμπληρωματικά, ένα μήνα μετά τη φύτευση προσθέτουμε πλήρες βιολογικό λιπασμα με υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο. Τα κρεμμύδια χρειάζονται συνεχές ξεβοτάνισμα των αγριόχορτων ζιζανίων, όπως η κύπερη και η οξαλίδα, καθώς το λεπτό φυλλαράκι του κρεμμυδιού δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τα πολλά ζιζάνια που αναπτύσσονται. Επίσης, χρειάζονται 2-3 ψεκασμοί με βιολογικό διάλυμα χαλκού και θειαφιού, όταν το φυτό του κρεμμυδιού φθάσει τα 15 εκατοστά και ανά 15 ημέρες για την προληπτική αντιμετώπιση μυκητολογικών ασθενειών όπως περονόσπορο, βοτρύτη και σκωρίαση.

Ποια είναι η διαδικασία συγκομιδής και αποξήρανσης του κρεμμυδιού;

Όταν το κρεμμύδι πλησιάζει την ωρίμανση κατά τον Ιούνιο-Ιούλιο και το υπέργειο μέρος αρχίζει να γέρνει προς τα κάτω, διακόπτουμε το πότισμα προκειμένου να σταματήσει η ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και οι εξωτερικοί χιτώνες του βολβού να ξεραθούν. Αφού στεγνώσει το χώμα τελείως μετά το τελευταίο πότισμα και προχωρήσει η ξήρανση του φυλλώματος, τα φυτά του κρεμμυδιού, ημίξηρα φύλλα και βολβοί, εκριζώνονται με τα χέρια και τοποθετούνται σε μικρούς σωρούς στο χωράφι για 5-10 ημέρες για να ξεραθούν καλύτερα. Όταν ο ήλιος είναι δυνατός, τα φύλλα τοποθετούνται από πάνω ώστε να προστατεύσουν τους βολβούς από ηλιέγκαυμα. Οι βολβοί του κρεμμυδιού διατηρούνται σε αποθήκες ή ψυγεία σε θερμοκρασίες 0–7°C ή σε υψηλές θερμοκρασίες 25–35°C σε συνθήκες χαμηλής υγρασίας. Στις θερμοκρασίες αυτές, τα κρεμμύδια μπορούν να αποθηκευτούν για 3 εως 6 μήνες χωρίς να φυτρώσουν. Ο χρόνος φυτρώματος βέβαια έχει σχέση με την ποικιλία κρεμμυδιού, καθώς και το βαθμό αποτελεσματικής αποξήρανσης του κρεμμυδιού.

Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια του κρεμμυδιού

Η ποικιλία κόκκινου κρεμμυδιού Αιγύπτου εμφανίζει ένα πολύ ιδιαίτερο χαρακτηριστικό καθώς όταν το λουλούδι του κρεμμυδιού γονιμοποιείται σχηματίζει βολβό και όχι σπόρο όπως στις υπόλοιπες ποικιλίες. Με αυτούς τους βολβούς που προκύπτουν από το άνθος, γίνεται ο πολλαπλασιασμός της ποικιλίας κρεμμυδιού της Αιγύπτου.

Περισσότερα βολβώδη και μυρωδικά

Δες συμβουλές για την καλλιέργεια φρέσκου κρεμμυδιού σε γλάστρα καθώς συμβουλες για την καλλιέργεια περισσότερων βολβωδών κηπευτικών και μυρωδικών στα σχετικά άρθρα που έχουμε δημοσιεύσει:
 
• Καλλιέργεια κρεμμυδιού σε γλάστρα
• Σκόρδο, καλλιέργεια σε κήπο και γλάστρα
• Πράσο, καλλιέργεια σε κήπο και γλάστρα
• Παντζάρι, 6 μυστικά καλλιέργειας
• Καρότο, 5 μυστικά καλλιέργειας
• Πατάτα, 7 μυστικά καλλιέργειας
• Σχοινόπρασο, καλλιέργεια σε κήπο και σε γλάστρα
• Γλυκοπατάτα, 7 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια
• Μαϊντανός, αυμβουλές για φύτευση και καλλιέργεια
• Σέλινο, συμβουλές για φύτευση και καλλιέργεια
• Άνηθος, συμβουλές για φύτευση και καλλιέργεια
• Ρόκα, 5 μυστικά για φύτευση και καλλιέργεια
• Εστραγκόν, καλλιέργεια σε γλάστρα
• Μάραθο, καλλιέργεια σε γλάστρα
 
Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.