Πικραλίδα ή ταραξάκο, ένα άγριο χόρτο για καλλιέργεια

Ένα από τα αγαπημένα βρώσιμα άγρια χόρτα του χειμώνα που βρίσκουμε να φυτρώνει στους αγρούς και σε χωράφια στην ύπαιθρο είναι η πικραλίδα.

Γνωστή και με την ονομασία ταραξάκο ή αγριοράδικο, η πικραλίδα (Taraxacum officinale) ανήκει στην ίδια οικογένεια με άλλα φαγώσιμα άγρια χόρτα που έχουν πικρή γεύση, όπως η καλλιέργεια του ραδικιού και η καλλιέργεια του σταμναγκαθιού.

Πρόκειται για ένα πολυετές ποώδες φυτό με χαμηλή ανάπτυξη που φτάνει σε ύψος 20-30 εκατοστών και διαθέτει χαρακτηριστικά στενόμακρα οδοντωτά φύλλα.

Η πικραλίδα ανθίζει μέσα στην άνοιξη με πανέμορφα κίτρινα λουλούδια που ανοίγουν κατά την διάρκεια της μέρας και κλείνουν το βράδυ.

Αν και ορισμένες φορές χαρακτηρίζεται ως ζιζάνιο, το ταραξάκο τρώγεται φρέσκο σε σαλάτες, καθώς επίσης βραστό με λεμόνι, φρέσκο ελαιόλαδο και χοντρό αλάτι. Μπορούμε επίσης να το χρησιμοποιήσουμε σε διάφορες συνταγές με ψάρι και κρέας.

Επιπλέον, τα λουλούδια του είναι κι αυτά βρώσιμα, ενώ η ρίζα της χρησιμοποιείται για ρόφημα και τσάι.

Ονομάζεται ταραξάκο το φαρμακευτικό, καθώς αποτελεί άριστο διουρητικό, με ευεργετικές ιδιότητες στο αδυνάτισμα, την υπέρταση και τη μείωση του σακχάρου.

Κι αν προτιμάμε να την απολαμβάνουμε στο σπίτι μας, μπορούμε να καλλιεργήσουμε πικραλίδα στον κήπο ή σε γλάστρα για να έχουμε τα δικά μας άγρια βρώσιμα χόρτα.

Ας δούμε, αναλυτικά, πως γίνεται η καλλιέργεια της πικραλίδας και τι φροντίδα χρειάζεται για να εξασφαλίσουμε πλούσια συγκομιδή στον κήπο και σε γλάστρα στο μπαλκόνι.

1. Σε τι συνθήκες ευδοκιμεί η πικραλίδα και πότε φυτεύεται;

Η πικραλίδα θεωρείται φυτό ψυχρής εποχής που αγαπά τις χαμηλές θερμοκρασίες και φυτεύεται το φθινόπωρο ή στις αρχές της άνοιξης.

Αν φυτευτεί σε περίοδο υψηλών θερμοκρασιών, η καλλιέργεια της πικραλίδας ανθίζει πρόωρα και σταματάει να μας δίνει παραγωγή σε βρώσιμα χόρτα.

Φυτεύουμε την πικραλίδα σε ηλιόλουστα ή ημισκιερά μέρη και προτιμούμε εδάφη ελαφριά, γόνιμα και δροσερά που να εξασφαλίζουν καλή αποστράγγιση.

Πριν τη φύτευση, ενσωματώνουμε στο έδαφος κομπόστ και χωνεμένη κοπριά για καλύτερη ανάπτυξη της καλλιέργειας της πικραλίδας.

2. Πώς γίνεται η φύτευση της πικραλίδας;

Έτοιμα φυτά πικραλίδας είναι δύσκολο να συναντήσουμε σε φυτώρια, μπορούμε ωστόσο να προμηθευτούμε σπόρους για να φυτέψουμε.

To ταραξάκο μπορεί να πολλαπλασιαστεί με διαχωρισμό των ριζωμάτων του κατά την περίοδο του ληθάργου μέσα στο καλοκαίρι, αλλά κυρίως με σπόρους που φυτεύονται άνοιξη και φθινόπωρο.

Ο σπόρος του ταραξάκου, φυτρώνει συνήθως μετά από 2 εβδομάδες σε κατάλληλες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας μεταξύ 16-20°C.

Οι σπόροι μπορούν να φυτευτούν απευθείας στο χώμα. Μπορούμε, επίσης, να φτιάξουμε σπορείο χρησιμοποιώντας κυπελάκια φυτωρίου και ειδικό φυτόχωμα. Τα νεαρά φυτά ταραξάκου θα είναι έτοιμα για μεταφύτευση μετά από 5-6 εβδομάδες.

Κατάλληλές αποστάσεις φύτευσης της καλλιέργειας του ταραξάκου στον κήπο μας, είναι περίπου 20 εκατοστά μεταξύ των θέσεων φύτευσης και 40 εκατοστά μεταξύ των γραμμών φύτευσης.

3. Πώς καλλιεργούμε πικραλίδα σε γλάστρα;

Για την καλλιέργεια ταραξάκου σε γλάστρα στην αυλή, στη βεράντα και στο μπαλκόνι μας, εξασφαλίζουμε κατάλληλές θέσεις με δυτικό ή ανατολικό προσανατολισμό.

Επιλέγουμε γλάστρες και ζαρντινιέρες με ύψος 20 εκατοστών και τις γεμίζουμε με αφράτο ειδικό φυτόχωμα, κατάλληλο για καλλιέργεια λαχανικών.

Στη βάση της γλάστρας, τοποθετούμε μία λεπτή στρώση χαλικιών ή βότσαλων για να απομακρύνεται εύκολα το νερό που περισσεύει μετά το πότισμα.

4. Πόσο συχνά θέλει πότισμα η καλλιέργεια της πικραλίδας;

Τo ταραξάκο, όπως και τα περισσότερα άγρια χόρτα έχουν μικρές απαιτήσεις σε πότισμα όταν φυτρώνουν στην ύπαιθρό, ωστόσο χρειάζονται τακτικό πότισμα για να επιβιώσουν στον κήπο μας ή σε γλάστρα.

Ποτίζουμε περίπου 2 φορές την εβδομάδα την περίοδο του φθινοπώρου και της άνοιξης, ανάλογα και τις βροχοπτώσεις που θα έχουμε και πιο αραιά την περίοδο του χειμώνα.

5. Χρειάζεται να βάλουμε λίπασμα στην καλλιέργεια της πικραλίδας;

Τα άγρια χόρτα στην ύπαιθρο δεν χρειάζονται λίπασμα αλλά σίγουρα η προσθήκη θρεπτικών συστατικών θα δώσει πλουσιότερη βλάστηση και φύλλωμα στην καλλιέργεια του ταραξάκου.

Εκτός από την προσθήκη κοπριάς και κομπόστ κατά τη φύτευση, προσθέτουμε στα φυτά ταρξάκου βιολογικό λίπασμα αζώτου 20-30 μέρες μετά τo φύτρωμα και επαναλαμβάνουμε ξανά μετά από ένα μήνα.

6. Ποιες ασθένειες και έντομα προσβάλλουν το ταραξάκο;

Αν και το ταραξάκο είναι ανθεκτικό σε ασθένειες και έντομα, μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να προσβληθεί από το έντομο της μελίγκρας και του αλευρώδη.

Για την βιολογική αντιμετώπιση της μελίγκρας και του αλευρώδη, ψεκάζουμε με βιολογικά εντομοκτόνα όπως τα άλατα καλίου.

Εναλλακτικά, σε προληπτικό επίπεδο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σπιτικό διάλυμα που φτιάχνουμε ανακατεύοντας 1 κουταλιά της σούπας πράσινο σαπούνι σε ένα λίτρο νερό.

Για την καταπολέμηση της ασθένειας του περονόσπορου και του βοτρύτη που προκαλούν κιτρίνισμα και καφέτιασμα στα φύλλα του ταραξάκου, ψεκάζουμε με βιολογικό σκεύασμα χαλκού που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.

7. Τι άλλη φροντίδα χρειάζεται η καλλιέργεια του ταραξάκου;

Απομακρύνουμε τα ανεπιθύμητα χόρτα που φυτρώνουν στον κήπο και εμποδίζουν την ανάπτυξη του ταραξάκου με συχνά σκαλίσματα και ξεβοτανίσματα.

Παράλληλα, προστατεύουμε το ταραξάκο από τα σαλιγκάρια που μπορούν να φάνε το φύλλωμα του, ρίχνοντας στάχτη γύρω από τα φυτά.

8. Πότε μαζεύουμε την πικραλίδα και πώς γίνεται η συγκομιδή;

Η συγκομιδή των φύλλων της πικραλίδας γίνεται με μαχαίρι περίπου 2 μήνες μετά τη σπορά, μέσα στο χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης, κατά την διάρκεια ανάπτυξης των φύλλων και πριν εμφανιστεί το λουλούδι.

Αν καθυστερήσουμε να κάνουμε τη συγκομιδή, τα φύλλα της πικραλίδας γίνονται πιο σκληρά με πολύ πικρή γεύση, ακατάλληλα για κατανάλωση.

Τα φυτά της πικραλίδας δίνουν συνήθως μία συγκομιδή μέσα στη διάρκεια της καλλιεργητικής χρονιάς στον κήπο μας ή στην ύπαιθρο.

9. Πώς συντηρούμε την πικραλίδα;

Τα φύλλα της πικραλίδας, όπως και των περισσότερων άγριων χόρτων, μετά τη συγκομιδή συντηρούνται για λίγες μέρες μόνο στο ψυγείο.

Για να τα διατηρήσουμε τα φρέσκα φύλλα της πικραλίδας περισσότερο, αφού στεγνώσουν καλά μετά το πλύσιμο, τοποθετούμε απορροφητικό χαρτί εσωτερικά σε ένα βάζο ή τάπερ πριν τα φυλάξουμε στο ψυγείο.

10. Κι ένα μυστικό για την καλλιέργεια του ταραξάκου

Η αποξηραμένη ρίζα του ταραξάκου γίνεται ρόφημα με ευεργετικές ιδιότητες, όταν βράσουμε σε κατσαρόλα, σε 1 λίτρο νερού, 2 κουταλάκια του γλυκού ψιλοτεμαχισμένης ρίζας ταραξάκου.