Γογγύλι: Καλλιέργεια στον κήπο και σε γλάστρα

Καλλιέργεια γογγυλιού

Γογγύλι, ένα από τα λιγότερο γνωστά χειμερινά λαχανικά με πικάντικη γεύση και πλούσια διατροφική αξία.

Υπάρχουν πολλές ονομασίες για το γογγύλι, όπως γουλί, γογγυλοκράμβη και γογγυλόριζα. Στην Κύπρο, τo γογγύλι είναι πολύ δημοφιλές παραδοσιακό λαχανικό με την ονομασία κουλούμπρα και τρώγεται με αλάτι και λεμόνι. Στο εξωτερικό θα το συναντήσουμε με την ονομασία κολραμπί (kohlrabi) ή γερμανική ρέβα.

Πρόκειται για ένα λαχανικό με πολύ γρήγορη ανάπτυξη που είναι έτοιμο για συγκομιδή 6-8 εβδομάδες μετά τη φύτευση. Ανήκει στην ίδια οικογένεια με το λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, το κέιλ και το λαχανάκι Βρυξελλών.

Η καλλιέργεια του γογγυλιού δίνει ένα στρογγυλό διογκωμένο βλαστό σαν βολβό, συνήθως λευκοπράσινου ή μωβ χρώματος που σχηματίζεται πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Αφού καθαρίσουμε το γογγύλι από το σκληρό περίβλημα του, μπορούμε να το καταναλώσουμε φρέσκο σε σαλάτες ή βραστό, τηγανητό, σε σούπες, ακόμα και πουρέ για να συνοδεύσει κρέας ή ψάρι.

Τα φύλλα του γογγυλιού θυμίζουν ποικιλία μπρόκολου και είναι βρώσιμα, ιδανικά για να απολαύσουμε φρέσκα σε σαλάτα ή βραστά σε διάφορες συνταγές.

Το γογγύλι έχει υψηλή διατροφική αξία καθώς είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και βιταμίνες, έχοντας υψηλότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C από τα λεμόνια και τα πορτοκάλια.

Ας δούμε αναλυτικά τι φροντίδα χρειάζεται η καλλιέργεια του γογγυλιού για να το απολαμβάνουμε νόστιμο και υγιεινό σε σαλάτες και σε διάφορες συνταγές μαγειρικής.

Διαφήμιση

1. Ποιες είναι οι πιο γνωστές ποικιλίες γογγυλιού

Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες γογγυλιού που διαφοροποιούνται κυρίως ανάλογα με το χρώμα και το μέγεθος του γογγυλόριζας. Παρακάτω, θα δούμε τις κυριότερες ποικιλίες που μπορούμε να φυτέψουμε στον κήπο ή στο μπαλκόνι μας.

  • Ποικιλία γογγυλιού “Λευκή Βιέννη” (White Viennα): Κλασική ποικιλία γογγυλιού με γλυκιά γεύση που δίνει βολβούς μετρίου μεγέθους, διαμέτρου περίπου 10-12 εκατοστών και συγκομίζεται 2 μήνες μετά την φύτευση.
  • Ποικιλία γογγυλιού “Κόκκινη Βιέννη” (Purple Vienna): Άλλη μία κλασική ποικιλία γογγυλιού που δίνει εντυπωσιακούς μωβ βολβούς διαμέτρου περίπου 7-10 εκατοστών και συγκομίζεται 2 μήνες μετά την φύτευση. Διαθέτει απαλή γλυκιά γεύση ενώ εξαιρετικά νόστιμα είναι και τα κοκκινωπά φύλλα της.
  • Ποικιλία γογγυλιού “Κόναν” (Konan): Πρώιμη ποικιλία γογγυλιού, με γλυκιά και τραγανή γεύση που δίνει μεγάλους πράσινους βολβούς διαμέτρου περίπου 15 εκατοστών σε διάστημα 6 εβδομάδες μετά την φύτευση.
  • Ποικιλία γογγυλιού ‘Κόσακ’ (Kossak): Πρώιμη ποικιλία γιγάντιου γογγυλιού που δίνει ασπροπράσινους βολβό διαμέτρου περίπου 20 εκατοστών και συγκομίζεται 1,5 μήνα μετά την φύτευση. Έχει γλυκιά γεύση και χαρακτηρίζεται από μεγάλη διάρκεια αποθήκευσης.
Γογγύλι λευκή ποικιλία
Καλλιέργεια λευκής ποικιλίας γογγυλιού

2. Τι συνθήκες χρειάζεται η καλλιέργεια τoυ γογγυλιού για να αναπτυχθεί;

Το γογγύλι είναι φυτό ψυχρής εποχής και θέλει δροσερό περιβάλλον και ηλιοφάνεια για να ευδοκιμήσει. Είναι πιο ευαίσθητο στην παγωνιά του χειμώνα από το λάχανο, το μπρόκολο και το κουνουπίδι καθώς οι πιο ευνοϊκές συνθήκες για την καλλιέργεια του είναι μεταξύ 18-25 βαθμών Κελσίου.

Σε συνθήκες ξηρασίας, υπερβολικής υγρασίας και έντονων μεταβολών θερμοκρασίας μπορεί να σκιστεί ή να μην ωριμάσει σωστά. Μπορεί να φυτευτεί στους περισσότερους τύπους εδαφών αρκεί το χώμα να έχει καλή αποστράγγιση.

3. Πότε φυτεύουμε τα γογγύλια και σε τι αποστάσεις;

Η φύτευση των γογγυλιών μπορεί να γίνει από τα τέλη το καλοκαιριού μέχρι τα τέλη του φθινοπώρου ανάλογα τις συνθήκες της κάθε περιοχής ενώ σε περιοχές με υψόμετρο ή στη βόρεια Ελλάδα μπορεί να γίνει και στις αρχές της άνοιξης.

Οι σπόροι γογγυλιού είναι λιγότερο διαδεδομένοι στην ελληνική αγορά, μπορούμε ωστόσο να φυτέψουμε έτοιμα φυτά γογγυλιού που βρίσκουμε σε φυτώρια και γεωπονικά καταστήματα.

Η φύτευση των σπόρων γίνεται σε βάθος περίπου 1 εκατοστού και χρειάζεται 1-2 εβδομάδες για να φυτρώσει, σε θερμοκρασία περίπου 20°C. Μετά από 5-6 εβδομάδες για να μεταφυτευτεί στην οριστική του θέση στον κήπο μας.

Οι κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης των έτοιμων φυτών γογγυλιών είναι 20-25 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 50-60 εκατοστά μεταξύ των γραμμών φύτευσης.

4. Πώς καλλιεργούμε γογγύλι σε γλάστρα;

Η καλλιέργεια του γογγυλιού μπορεί να γίνει σε γλάστρες αν και ίσως καλύτερα να βολεύει η φύτευση σε ζαρντινιέρες για να φυτέψουμε παραπάνω από ένα φυτό γογγυλιού.

Σε κάθε περίπτωση, επιλέγουμε γλάστρες διαμέτρου και ύψους περίπου 20-25 εκατοστών ή μακριές ζαρντινιέρες μήκους 80-100 εκατοστών που χωράνε 4-5 φυτά γογγυλιού.

Τοποθετούμε τις γλάστρες σε σημεία με νότιο η δυτικό προσανατολισμό στο μπαλκόνι ή στη βεράντα μας για να έχουν αρκετή ηλιοφάνεια.

Στη βάση της γλάστρας και της ζαρντινιέρας, τοποθετούμε μία στρώση χαλικιών για καλύτερη αποστράγγιση του νερού και προσθέτουμε ειδικό φυτόχωμα για λαχανικά για να γεμίσουμε τις γλάστρες και τις ζαρντινιέρες.

5. Ποια λαχανικά μπορούν να καλλιεργηθούν μαζί τα γογγύλια;

Η συγκαλλιέργεια των λαχανικών είναι ένας οικολογικός τρόπος καλλιέργειας που προτιμούμε όταν έχουμε περιορισμένο χώρο ή όταν φυτεύουμε σε υπερυψωμένα παρτέρια.

Η καλλιέργεια του γογγυλιού αναπτύσσεται αρμονικά μαζί με την καλλιέργεια μαρουλιού, την καλλιέργεια πατάτας, την καλλιέργεια σπανακιού, την καλλιέργεια αγγουριού και την καλλιέργεια φασολιού.

Με τη συγκαλλιέργεια, πετυχαίνουμε καλύτερη αξιοποίηση και εξοικονόμηση του διαθέσιμου νερού, των θρεπτικών συστατικών του εδάφους και του λιπάσματος.

Συγκαλλιέργεια, ποια λαχανικά καλλιεργούμε μαζί στον κήπο
Συγκαλλιέργεια, ποια λαχανικά καλλιεργούμε μαζί στον κήπο

6. Πόσο συχνά χρειάζεται πότισμα η καλλιέργεια του γογγυλιού;

Η καλλιέργεια του γογγυλιού χρειάζεται τακτικό πότισμα και αρκετή εδαφική υγρασία για να αναπτυχθεί ομαλά. Την περίοδο του φθινοπώρου, ποτίζουμε τα γογγύλια 2 φορές την εβδομάδα ανάλογα βέβαια και τη συχνότητα των βροχοπτώσεων.

Επαναλαμβάνουμε το πότισμα μόνο όταν στεγνώνει το χώμα, καθώς σε συνθήκες υπερβολική υγρασίας του εδάφους, τα φυτά του γογγυλιού μπορεί να παρουσιάσουν σαπίσματα της ρίζας και οι παραγώμενος βολβός να είναι λιγότερο γευστικός.

7. Κάθε πότε βάζουμε λίπασμα στην καλλιέργεια του γογγυλιού;

Η καλλιέργεια του γογγυλιού έχει μικρές απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία και λίπασμα. Κατά τη φύτευση του γογγυλιού, προσθέτουμε κοπριάς, κομπόστ και πλήρες βιολογικό λίπασμα για εμπλουτισμό του χώματος με θρεπτικά στοιχεία.

Αποφεύγουμε την προσθήκη αζωτούχου λιπάσματος καθώς κάνει το φυτό πιο ευαίσθητο στην ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών και στο σκάσιμο της γογγυλόριζας.

8. Ποια έντομα και ποιες ασθένειες προσβάλλουν την καλλιέργεια του γογγυλιού;

Η καλλιέργεια τoυ γογγυλιού προσβάλλεται από τα ίδια έντομα που προσβάλλουν το καλλιέργεια του λάχανου, την καλλιέργεια του κουνουπιδιού και την καλλιέργεια του μπρόκολου, όπως οι κάμπιες, η μελίγκρα και ο αλευρώδης.

Για την αντιμετώπισή τους, χρησιμοποιούμε βιολογικά εντομοκτόνα, όπως ο βάκιλος Θουριγγίας, τα άλατα καλίου και το φυσικό πύρεθρο. Σε προληπτικό επίπεδο, μπορούμε να ψεκάσουμε τα φυτά γογγυλιού με σπιτικό σκεύασμα που φτιάχνουμε διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι σε ένα λίτρο νερό.

βακιλος θουριγγιας σε σκονη
Πώς χρησιμοποιούμε τον βάκιλλο Θουριγγίας για την προστασία των φυτών

Για την αντιμετώπιση των ασθενειών που προσβάλλουν το φύλλωμα των φυτών του γογγυλιού όπως ο περονόσπορος που προκαλεί κιτρινίσματα και η κερκοσπορίωση που δημιουργεί κυκλικές σκούρες κηλίδες, ψεκάζουμε με βιολογικά σκευάσματα χαλκού που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.

Ένα σημαντικό πρόβλημα στην καλλιέργειας του γογγυλιού είναι τα σαλιγκάρια που τρώνε τα φύλλα του. Για την αντιμετώπιση των σαλιγκαριών, σκορπίζουμε στάχτη γύρω από τα φυτά γογγυλιού ή λίπασμα φωσφορικού σιδήρου που λειτουργεί απωθητικά στη δράση των σαλιγκαριών.

4 φυσικοί τρόποι για να διώξουμε τα σαλιγκάρια από τον κήπο
4 φυσικοί τρόποι για να διώξουμε τα σαλιγκάρια από τον κήπο

9. Πότε συγκομίζουμε τα γογγύλια και πώς τα συντηρούμε;

Η συγκομιδή του γογγυλιού γίνεται περίπου 6-8 εβδομάδες μετά την φύτευση του όταν αποκτήσει το κανονικό μέγεθος της κάθε ποικιλίας. Αν καθυστερήσουμε να συγκομίσουμε τα γογγύλια, χάνουν την τρυφερότητα τους, γίνονται σκληρά και ακατάλληλα για κατανάλωση.

Τα γογγύλια αφού κόψουμε τα φύλλα τους μπορούν να διατηρηθούν για αρκετές εβδομάδες μέσα στο ψυγείο μέσα σε νάιλον σακούλα χωρίς να πάθουν την παραμικρή αλλοίωση.

10. Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια του γογγυλιού

Συχνά, το γογγύλι αναφέρεται μαζί με ένα ακόμα χειμερινό λαχανικό, το φυτό ρέβα. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι ονομασίες τους συγχέονται αν και πρόκειται για δύο διαφορετικά φυτά. Η ρέβα, σε αντίθεση με το γογγύλι, δίνει υπόγεια ρίζα σε χρώμα άσπρο, κόκκινο ή δίχρωμο που θυμίζει περισσότερο ραπανάκι.

Μοιράσου το άρθρο με τους φίλους σου:
Διαφήμιση

Σχόλια (2)

  1. Μαρία
    19/11/2021

    Έχω σπόρο από γογγύλι, μπορώ να τον ρίξω τώρα Νοέμβριο;

    • Καλημέρα Μαρία. Βεβαίως και μπορείς να ρίξεις τον σπόρο του γογγυλιού αυτή την εποχή για να απολαύσεις νόστιμα γογγύλια.

Γράψτε απάντηση στο Μαρία Ακύρωση απάντησης