10 αρωματικά φυτά που χρησιμοποιούμε στην κουζίνα
Φυτεύουμε αρωματικά φυτά στο σπίτι για να τα χρησιμοποιούμε στην κουζίνα μας τη στιγμή που τα χρειαζόμαστε. Τα αρωματικά φυτά σε γλάστρα είναι ιδιαίτερα πρακτικά, καθώς μπορούμε να έχουμε μεγάλο αριθμό φυτών και γεύσεων χωρίς να δεσμεύουμε πολύ χώρο. Μπορούμε, βέβαια, να φυτέψουμε αρωματικά φυτά στον κήπο μας και να δημιουργήσουμε ένα ωραίο βραχόκηπο. Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερος κόσμος διατηρεί βότανα αρωματικά φυτά σε γλάστρες στο μπαλκόνι, κοντά στον χώρο της κουζίνας για να συγκομίζει φρέσκα φύλλα με ευκολία και να τα αξιοποιεί σε υπέροχες συνταγές. Εξάλλου, το άρωμα των φρέσκων βοτάνων είναι αξεπέραστο και η γεύση που χαρίζει στο φαγητό μοναδική. Όλοι ξέρουμε ότι αρκούν μερικά φρέσκα υλικά για να απογειώσουν και την πιο απλή συνταγή μαγειρικής. Κι αν θέλουμε να αποξηράνουμε τα αρωματικά φυτά για να τα διατηρήσουμε περισσότερο καιρό και να χρησιμοποιούμε στην κουζίνα μας όλο τον χρόνο, μπορούμε να το κάνουμε διατηρώντας τα σε σκιερό χώρο, χωρίς υγρασία, με πολύ καλό αερισμό.
Για τη φύτευση των αρωματικών φυτών στην αυλή και το μπαλκόνι, χρησιμοποιούμε γλάστρες κατάλληλου μεγέθους που διαθέτουν τρύπες στο κάτω μέρος και τοποθετούμε μια στρώση χαλικιών ή βότσαλου 2-3 εκατοστών στη βάση τους για να απομακρύνεται σωστά το νερό και να μην συγκεντρώνεται υπερβολική υγρασία. Επιλέγουμε υψηλής ποιότητας φυτόχωμα φυτόχωμα που να περιέχει περλίτη για να εξασφαλίζει καλύτερη αποστράγγιση. Τα αρωματικά φυτά δε θέλουν πολύ φροντίδα, αρκεί να τα ποτίζουμε 1-2 φορές την εβδομάδα την περίοδο της άνοιξης και φθινόπωρου, 2-3 φορές την εβδομάδα την περίοδο του καλοκαιριού και 1 φορά την εβδομάδα την περίοδο του χειμώνα, εκτός αν βρέχει. Καλό είναι να βάζουμε βιολογικό λίπασμα στα αρωματικά φυτά μια φορά το μήνα κατά την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου για να εξασφαλίσουμε πλουσιότερη βλάστηση και έντονο άρωμα.
Τα συγκεκριμένα αρωματικά φυτά που προτείνουμε μπορούν εύκολα να ευδοκιμήσουν σε γλάστρα ή ζαρντινιέρα, αρκεί να ακολουθήσουμε μερικές βασικές συμβουλές για την περιποίηση τους, όπως έχουμε δείξει στο βίντεο για τα αρωματικά φυτά και μυρωδικά σε γλάστρα. Κι αν θέλουμε μία ακόμα πιο πρακτική λύση, χωρίς χώμα και γλάστρες, μπορούμε να βάλουμε βότανα και αρωματικά φυτά σε βάζο με νερό και να τα τοποθετήσουμε σε φωτεινό σημείο στην κουζίνα μας. Αρκεί να κόψουμε βλαστούς 20-25 εκατοστών από τα αγαπημένα μας αρωματικά φυτά και να τα τοποθετήσουμε σε δοχείο με νερό, όπως περιγράφουμε αναλυτικά στο άρθρο για τα αρωματικά φυτά που μεγαλώνουν σε νερό.
Αρωματικά φυτά που χρησιμοποιούμε για μαγειρική
Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά, ποια φυτά χρησιμοποιούμε στην κουζίνα, για να πάρουμε ιδέες για το δικό μας βοτανόκηπο και να απολαμβάνουμε φρέσκα ή αποξηραμένα αρωματικά φυτά όλες τις εποχές του χρόνου.
1. Ρίγανη
Ένα από τα διασημότερα αρωματικά φυτά της ελληνικής γης που χρησιμοποιούμε στην κουζίνα μας με μοναδικές φαρμακευτικές ιδιότητες και οφέλη για την υγεία μας. Η ρίγανη αποτελεί βασικό συστατικό της χωριάτικης σαλάτας και απαραίτητο αρωματικό φυτό για το σπίτι μας. Χρησιμοποιείται εκτεταμένα σε λαχανικά, σάλτσες, σούπες, κρέας, ψάρι, πουλερικά, όσπρια και ζυμαρικά. Καλλιεργείται, ακόμα και σε πολύ φτωχά, ξηρικά και πετρώδη εδάφη. Η ρίγανη μας δίνει πλούσια βλάστηση και ανθοφορία όταν φυτεύεται σε θέσεις με ήλιο. Είναι ανθεκτική στη ζέστη κατά την περίοδο του καλοκαιριού και σχετικά ανθεκτική στην παγωνιά του χειμώνα. Για να φυτέψουμε ρίγανη σε γλάστρα, την τοποθετούμε σε μπαλκόνι με δυτική ή νότια έκθεση.
2. Δεντρολίβανο
Συνεχίζουμε τη λίστα των αρωματικών φυτών για μαγειρική με το δεντρολίβανο, που χρησιμοποιούμε φρέσκο ή αποξηραμένο σε συνταγές με κρέατα, πουλερικά, ψάρια, θαλασσινά, ομελέτες, σούπες, λαχανικά, σάλτσες και ψωμιά. Επιλέγουμε ηλιόλουστη ή ημισκιερή θέση για να τοποθετήσουμε το δεντρολίβανο με τη γλάστρα. Αποφεύγουμε σκιερή θέση με βορεινό προσανατολισμό, γιατί ίσως κιτρινίσουν τα φύλλα και μαυρίσουν οι βλαστοί του δενδρολίβανου. Αξίζει να σημειώσουμε πως το δενδρολίβανο είναι αρκετά ανθεκτικό, συγκριτικά με άλλα αρωματικά φυτά σε χαμηλές θερμοκρασίες και στην παγωνιά του χειμώνα.
3. Βασιλικός
Βασικό συστατικό της μεσογειακής κουζίνας ο βασιλικός, ένα από τα δημοφιλέστερα και πιο αγαπημένα αρωματικά φυτά που χρησιμοποιούμε σε διάφορες συνταγές από φρέσκιες σαλάτες, ζυμαρικά και πίτσες μέχρι διάφορες σούπες, μαρινάτες και σάλτσες. Φυτεύουμε τον βασιλικό σε ημισκιερά μέρη προφυλαγμένα από τους δυνατούς ανέμους για να έχει καλή ανάπτυξη και πλούσιο καταπράσινο φύλλωμα. Ειδικά την περίοδο του χειμώνα, ο βασιλικός χρειάζεται προστασία από τον παγετό, το χιόνι, και τους βοριάδες. Ο βασιλικός ευδοκιμεί σε φωτεινά μέρη, ωστόσο είναι ευαίσθητος στην πολύωρη απευθείας έκθεση στον ήλιο. Οι δυνατές ηλιακές ακτίνες του καλοκαιριού μπορούν να προκαλέσουν εγκαύματα στα φύλλα του βασιλικού. Αν φυτέψουμε τον βασιλικό σε γλάστρα στο μπαλκόνι μας, προτιμούμε θέση με δυτική ή ανατολική έκθεση.
View this post on Instagram
4. Δάφνη
Η δάφνη είναι αειθαλής θάμνος με βαθυπράσινα, δερματώδη αρωματικά φύλλα που αποτελούν εξαιρετική πρώτη ύλη στη μαγειρική από όσπρια μέχρι συνταγές κρέατος με κοκκινη σάλτσα. Η δάφνη είναι ανθεκτικό φυτό και παρουσιάζει σχετικά γρήγορη ανάπτυξη. Είναι ανθεκτική στην ξηρασία, στην ρύπανση και στην αλάτότητα, γι’ αυτό και είναι κατάλληλη τόσο για φύτευση σε δρόμους των πόλεων αλλά και για παραθαλάσσιες φυτεύσεις. Προσαρμόζεται τόσο σε ηλιοφανείς όσο και σε σκιερές θέσεις ενώ αντέχει και σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Για να τη φυτέψουμε σε γλάστρα στο μπαλκόνι, επιλέγουμε θέσεις με δυτικό ή ανατολικό προσανατολισμό.
5. Μελισσόχορτο
Κι αν θέλουμε άρωμα λεμονιού στις συνταγές μας, τα φρέσκα ή αποξηραμένα φύλλα του μελισσόχορτου χρησιμοποιούνται ψιλοκομμένα στην κουζίνα σε σαλάτες, σε μαρινάτες, σε πέστο και σε πιάτα με ψάρι. Το μελισσόχορτο είναι ένα θαμνώδες αρωματικό φυτό, γνωστό και ως μελισσοβότανο, κιτροβάλσαμο ή «μέλισσα η φαρμακευτική», με γρήγορη ανάπτυξη και ύψος που συνήθως υπερβαίνει το ένα μέτρο. Τα φύλλα του μελισσόχορτου είναι ωοειδή και οδοντωτά και αναδίδουν μια ήπια μυρωδιά λεμονιού. Προτιμά τις ηλιοφανείς θέσεις, είναι ανθεκτικό φυτό στις υψηλές θερμοκρασίες, ωστόσο είναι σχετικά ευαίσθητο στις πολύ χαμηλές και στους παγωμένους βοριάδες.
6. Δυόσμος
Ένα από τα πιο δημοφιλή αρωματικά φυτά για μαγειρική είναι ο δύοσμος που χρησιμοποιείται για τα φύλλα του, φρέσκα ή αποξηραμένα σε κεφτέδες, γεμιστά, σάλτσες, κρεατόπιτες, χορτόπιτες, μυζηθρόπιτες, ροφήματα και αρωματικά ξίδια. Ο δυόσμος ευδοκιμεί σε ηλιόλουστες περιοχές, όπου τα φύλλα του δίνουν υψηλή περιεκτικότητα σε αιθέρια έλαια, ενώ αναπτύσσεται ικανοποιητικά σε σκιερά και ημισκιερά μέρη, ειδικά όταν φυτεύεται σε γλάστρα στο μπαλκόνι. Δεν είναι ανθεκτικός στους βοριάδες και την παγωνιά του χειμώνα και απαιτεί να του εξασφαλίσουμε μια προφυλαγμένη θέση για να μπορέσει να επιβιώσει.
View this post on Instagram
7. Θυμάρι
Συνεχίζουμε τη λίστα των αρωματικών φυτών για την κουζίνα με το θυμάρι, που χρησιμοποιείται κυρίως σε σούπες, μαγειρευτά, ψητά, σάλτσες, σαλάτες, πίτες και ψωμιά. Το θυμάρι είναι ένας χαμηλός αρωματικός θάμνος με έρπουσα, αλλά και ορθόκλαδη ανάπτυξη που φτάνει σε ύψος 40 εκατοστών. Το θυμάρι ευδοκιμεί τόσο σε θερµές, όσο και σε ψυχρές περιοχές, καθώς είναι ανθεκτικό σε ψηλές και χαμηλές θερμοκρασίες. Προτιμούμε ηλιαζόμενες θέσεις για τη φύτευση του θυμαριού, αν και μπορεί να καλλιεργηθεί και σε ημισκερές θέσεις.
8. Λεμονοθύμαρο
Αν και δεν το γνωρίζουν πολλοί, είναι ένα ξεχωριστό είδος θυμαριού που χρησιμοποιείται σε σούπες, μαγειρευτά, σάλτσες, σαλάτες, πίτες, ψωμιά δίνοντας μια επίγευση λεμονιού.Το λεμονοθύμαρο είναι πολυετής αρωματικός θάμνος, με χαρακτηριστικά ωοειδή φύλλα, πράσινου ή κιτρινοπράσινου χρώματος που αναδίδουν άρωμα λεμονιού. Το λεμονοθύμαρο ανθίζει την περίοδο του καλοκαιριού και εμφανίζει μικρά άνθη ιώδους χρώματος. Ευδοκιμεί σε ηλιοφανείς θέσεις, αντέχει τις υψηλές θερμοκρασίες και την ξηρασία, ενώ παρουσιάζει και σχετική ανθεκτικότητα στο κρύο του χειμώνα.
9. Λουίζα
Άλλο ένα αρωματικό φυτό για να αξιοποιήσουμε στις συνταγές μας είναι η λουίζα που τα φύλλα της αναδίδουν ένα ευχάριστο και δροσερό άρωμα λεμονιού. Η λουίζα είναι ιδιαίτερα δημοφιλής ως ρόφημα, χρησιμοποιείται επίσης για μαγειρική σε διάφορες σάλτσες και μαρινάδες ψαριών και κρεατικών, στη ζαχαροπλαστική για μαρμελάδες και πουτίγκες, καθώς και στην ποτοποιία. Αν φυτέψουμε τη λουίζα στο μπαλκόνι, πρέπει να της εξασφαλίσουμε προφυλαγμένη θέση από βοριάδες. Προτιμούμε ανατολική ή δυτική έκθεση, ώστε να αποφύγουμε τον έντονο ήλιο του μεσημεριού κατά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες, που θα δυσκολέψει την ανάπτυξη της λουίζας.
10. Λεμονόχορτο
Και για το τέλος της λίστας των αρωματικών φυτών για μαγειρική, άλλα όχι λιγότερο σημαντικό, το διάσημο λεμονόχορτο ή λεμονγκράς (lemongrass) που διακρίνεται για το ήπιο και γλυκό άρωμα λεμονιού που αναδίδουν τα φύλλα του. Το συνανράμε κυρίως σε σάλτσες και μαρινάδες για συνταγές λευκών κρεάτων και ψαριών. Με καταγωγή από τη νότια Ινδία και τη Σριλάνκα, το λεμονόχορτο αναπτύσσεται σε μορφή συστάδας και διαθετει στενόμακρα φύλλα που φτάνουν σε μήκος σχεδόν ένα μέτρο. Τo λεμονόχορτο ευδοκιμεί καλύτερα σε ηλιοφανή σημεία, ωστόσο επιβιώνει και σε ημισκιερές θέσεις στον κήπο και στο μπαλκόνι. Λόγω της τροπικής του καταγωγής, το λεμονόχορτο έχει καλύτερη ανάπτυξη σε ζεστές περιοχές που διαθέτουν μια σχετική υγρασία. Αποφεύγουμε να φυτεύσουμε το λεμονόχορτο σε ορεινές περιοχές ή σε μέρη με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και έντονη παγωνιά, καθώς θα καταστραφούν τα φύλλα του.
Φιλε μου καλησπερα.. συγχαρητήρια για τα βιντεο σου! Εχω κατι μυρωδικα στον κηπο μου (μεντα,δυοσμο) και κατι τα τρωει.. εχουν τρυπουλες πανω.. ψαχνω αλλα δεν μπορω να βρω κατι.. υπάρχει κατι που μπορω να ψεκασω κατα προτιμηση φυσικο προϊόν ωστε να τα σωσω?
Καλημέρα Βησσαρίων. Ψέκασε με διάλυμα τριμμένου πράσινου σαπουνιού το φύλλωμα των φυτών σου διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας σσαπούνι και ένα κουταλάκι του γλυκού οινόπνευμα σε ένα λίτρο νερό.
Καλησπέρα. Συγχαρητήρια για τη δουλειά σου. Μας βοηθάς αρκετά με τα άρθρα σου. Έχω μια ερώτηση. Έχω τα εξής αρωματικά φυτά: βασιλικός, δυόσμος, ρίγανη, θυμάρι, λεμονοθυμαρο, λεβάντα, δάφνη και δενδρολίβανο και θέλω να τα βάλω σε μεγάλες ζαρντινιέρες. Ποια φυτά μπορώ να φυτέψω μαζί;
Καλημέρα Γιάννη. Βάλε δυόσμο, ρίγανη και βασιλικό στην ίδια ζαρντινιέρα σε ημισκιερό περιβάλλον, θυμάρι και λεμονοθύμαρο σε μία άλλη σε πιο ηλιοφανές σημείο όπως και την λεβάντα, τη δάφνη και το δεντρολίβανο.
Θέλω να φτιάξω έναν βοτανοκηπο στην κουζίνα μου. Έχει άπλετο φως και θα ήθελα να μάθω ποια είδη μπορούν να ευδοκιμήσουν εντός σπιτιού σε γλάστρες ή σε νερό (πχ βασιλικός). Σας ευχαριστώ
Καλησπέρα Μαρία. Δες το αναλυτικό άρθρο μας για αρωματικά φυτά σε νερό, που μπορείς να τα διατηρήσεις σε βάζο, ή σε γλαστράκια σε φωτεινό μέρος με΄σα στο σπίτι που αερίζεται καλά, μακριά απο θερμαντικά σώματα.
Πιάνουν τα λουλούδια μου τα νέα φύλλα κατι άσπρα σαν χνούδι και δεν μεγαλώνουν τι να κάνω Ευχαριστώ
Καλησπέρα Δημήτρη.
Τα λουλούδια σου πιθανότατα έχουν βαμβακάδα και θα πρέπει να τα ψεκάσεις με διάλυμα θερινού πολτού για να το αντιμετωπίσεις. Φρόντισε να ψεκάσεις κατά το σούρουπο που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες και να επαναλάβεις σε 10 μέρες.