Ηλίανθος, το λουλούδι του ήλιου

• Ημερομηνία : 29/05/2017
• • Κατηγορία: Καλλωπιστικά

Ο ηλίανθος είναι αγαπημένο καλοκαιρινό φυτό για να διακοσμήσουμε στον κήπο ή στο μπαλκόνι μας. Η ονομασία του ηλίανθου προέρχεται από το γεγονός ότι η κεφαλή του στρέφεται διαρκώς προς τις ακτίνες του ήλιου κατά τη διάρκεια της ημέρας και στρέφεται πάλι, τις πρωινές ώρες, προς την ανατολή. Οι νάνες ποικιλίες ηλίανθου, που φτάνουν μέχρι τα 40-50 εκατοστά σε ύψος, είναι κατάλληλες για γλάστρες, ενώ για τον κήπο προτιμάμε τις ψηλότερες ποικιλίες που ξεπερνούν το ένα μέτρο και είναι και οι εδώδιμες. Το χαρακτηριστικό χρώμα των λουλουδιών είναι το κίτρινο αλλά πλέον έχουν δημιουργηθεί νέες ποικιλίες σε αποχρώσεις από το απαλό κίτρινο μέχρι το κόκκινο και το καφέ.

Τι συνθήκες θέλει ο ηλίανθος;
 
Κατάλληλο υπόστρωμα ανάπτυξης για τους ηλίανθους, είτε στη γλάστρα είτε στον κήπο, είναι το ελαφρύ χώμα, που πρέπει να διαθέτει καλή αποστράγγιση. Οι ηλίανθοι είναι κατάλληλοι στις ξηροθερμικές συνθήκες του δικού μας μεσογειακού κλίματος. Θέλουν άφθονο απευθείας ηλιακό φως για να αναπτυχθούν και να ευδοκιμήσουν. Είναι ετήσια φυτά που ανθίζουν όλο το καλοκαίρι, αλλά θα καταστραφούν με τις πρώτες παγωνιές του χειμώνα.

Τι φροντίδα θέλει ο ηλίανθος;
 
Ο ηλίανθος φυτεύεται με σπόρο απευθείας στη θέση φύτευσης, σε σειρές, ρίχνοντας 2-3 σπόρους μαζί σε κάθε θέση και αραιώνοντας τα φυτά, διατηρώντας εκείνο που φαίνεται πιο εύρωστο. Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις φροντίδας για να αναπτυχθεί και να ευδοκιμήσει, αρκεί να τον ποτίζετε σε σχετικά αραιά διαστήματα. Λιπαίνετε τους νάνους ηλίανθους με ένα υδατοδιαλυτό λίπασμα γενικής χρήσης, κάθε 15 περίπου ημέρες και τις ψηλότερες ποικιλίες με ένα κοκκώδες λίπασμα μια φορά το μήνα.

Τι χρήσεις έχει ο ηλίανθος;
 
Αν και ο ηλίανθος χρησιμοποιείται διακοσμητικά ως καλλωπιστικό φυτό, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικότερα ελαιοδοτικά φυτά, καθώς καλλιεργείται για το λάδι του σε πολλές χώρες. Το λάδι παραλαμβάνεται με έκθλιψη από τους καρπούς του που περιέχουν σε ποσοστό γύρω στο 30% ηλιέλαιο. Το ηλιέλαιο είναι δημοφιλές έλαιο για τηγάνισμα, καθώς αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες που φθάνουν στους 230°C. Επισης, οι ηλιόσποροι τρώγονται αποξηραμένοι και καβουρντισμένοι, ενώ από τους αλεσμένους σπόρους παρασκευάζεται και είδος ψωμιού. Τέλος, από το περικάρπιο του ηλίανθου παράγεται καύσιμη ύλη σε μορφή βιομάζας ή σε μορφή pelletts, ενώ κατευθείαν από τους σπόρους παράγεται καύσιμο βιοντίζελ.

Κι ένα μυστικό για τον ηλίανθο
 
Οι σπόροι του ηλίανθου δημιουργούνται στο σκουρόχρωμο κέντρο του λουλουδιού. Αν θέλετε να κρατήσετε σπόρους για την επόμενη χρονιά, μόλις το λουλούδι ξεραθεί, κόψτε το και μαζέψτε τους σπόρους. Σε διαφορετική περίπτωση, κόψτε έγκαιρα τα λουλούδια του ηλίανθου και βάλτε τα στο βάζο που έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής. Άλλωστε, η κοπή των λουλουδιών, ενισχύει σημαντικά την παραγωγή νέας ανθοφορίας.

 
Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.