Ηλίανθος, το λουλούδι του ήλιου

Ο ηλίανθος, τα γνωστά ηλιοτρόπια, είναι αγαπημένο καλοκαιρινό φυτό για να διακοσμήσουμε στον κήπο ή στο μπαλκόνι μας για να μας χαρίσει την εντυπωσιακή ανθοφορία του. Η ονομασία του ηλίανθου προέρχεται από το γεγονός ότι η κεφαλή του στρέφεται διαρκώς προς τις ακτίνες του ήλιου κατά τη διάρκεια της ημέρας και στρέφεται πάλι, τις πρωινές ώρες, προς την ανατολή.

1. Ποιες ποικιλίες ηλίανθου υπάρχουν για να φυτέψουμε στον κήπο και σε γλάστρες;

Οι νάνες ποικιλίες ηλίανθου, που φτάνουν μέχρι τα 40-50 εκατοστά σε ύψος, είναι κατάλληλες για γλάστρες, ενώ για τον κήπο προτιμάμε τις ψηλότερες ποικιλίες που ξεπερνούν το ένα μέτρο και είναι και οι εδώδιμες.

Το χαρακτηριστικό χρώμα των λουλουδιών του ηλίανθου είναι το κίτρινο αλλά πλέον έχουν δημιουργηθεί νέες ποικιλίες ηλίανθου σε αποχρώσεις από το απαλό κίτρινο μέχρι το κόκκινο και το καφέ.

2. Τι συνθήκες χρειάζεται η καλλιέργεια του ηλίανθου για να αναπτυχθεί;

Για φύτευση στον κήπο ή σε γλάστρα, τα ηλιοτρόπια χρειάζονται το ελαφρύ χώμα, που διαθέτει καλή αποστράγγιση. Ο ηλίανθος είναι κατάλληλος στις ξηροθερμικές συνθήκες του δικού μας μεσογειακού κλίματος.

Ο ηλίανθος θέλει άφθονο απευθείας ηλιακό φως για να αναπτυχθεί και να ευδοκιμήσει. Είναι ετήσια φυτά που ανθίζουν όλο το καλοκαίρι, αλλά θα καταστραφούν με τις πρώτες παγωνιές του χειμώνα.

3. Τι φροντίδα σε πότισμα και λίπανση θέλει η καλλιέργεια του ηλίανθου;

Ο ηλίανθος φυτεύεται με σπόρο απευθείας στη θέση φύτευσης, σε σειρές, ρίχνοντας 2-3 σπόρους μαζί σε κάθε θέση. Όταν φυτρώσουν οι σπόροι και μεγαλώσουν λίγο τα φυτά του ηλίανθου, αραιώνουμε τα φυτά, διατηρώντας εκείνο που φαίνεται πιο εύρωστο.

Ο ηλίανθος δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις φροντίδας για να αναπτυχθεί και να ευδοκιμήσει, αρκεί να τον ποτίζουμε σε σχετικά συχνά διαστήματα, 2-3 φορές τη βδομάδα.

Για τη λίπανση του ηλίανθου, προσθέτουμε για τους χαμηλούς ηλίανθους σε γλάστρα ένα υδατοδιαλυτό λίπασμα γενικής χρήσης, κάθε 15 περίπου ημέρες και για τις ψηλότερες ποικιλίες ηλίανθου ένα κοκκώδες λίπασμα μια φορά το μήνα.

4. Τι χρήσεις έχει ο ηλίανθος;

Αν και ο ηλίανθος χρησιμοποιείται διακοσμητικά ως καλλωπιστικό φυτό, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικότερα ελαιοδοτικά φυτά, καθώς καλλιεργείται για το λάδι του σε πολλές χώρες. Το ηλιέλαιο είναι δημοφιλές έλαιο για τηγάνισμα, καθώς αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες που φτάνουν στους 230°C.

Οι διάσημοι ηλιόσποροι τρώγονται αποξηραμένοι και καβουρντισμένοι, ενώ από τους αλεσμένους σπόρους παρασκευάζεται και είδος ψωμιού.

Από το περικάρπιο του ηλίανθου παράγεται καύσιμη ύλη σε μορφή βιομάζας ή σε μορφή pelletts, ενώ κατευθείαν από τους σπόρους παράγεται καύσιμο βιοντίζελ.

5. Κι ένα μυστικό για τον ηλίανθο

Ο ηλίανθος πολλαπλασιάζεται με σπόρο. Οι σπόροι του ηλίανθου δημιουργούνται στο σκουρόχρωμο κέντρο του λουλουδιού. Αν θέλουμε να κρατήσουμε σπόρους ηλίανθου για την επόμενη χρονιά, μόλις το λουλούδι ξεραθεί, κόβουμε το άνθος του και μαζεύουμε τους σπόρους. Σε διαφορετική περίπτωση, κόβουμε έγκαιρα τα λουλούδια του ηλίανθου και τα τοποθετούμε βάζο όπου έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής. Άλλωστε, η κοπή των λουλουδιών του ηλίανθου, ενισχύει σημαντικά την παραγωγή νέας ανθοφορίας.