6 μυστικά για καλλιέργεια σταμναγκαθιού

σταμναγκαθι καλλιεργεια

To σταμναγκάθι είναι από τα λίγα χορταρικά που τρώγεται το ίδιο ευχάριστα ωμό, βρασμένο και μαγειρεμένο. Το σταμνάγκαθι είναι περισσότερο γνωστό από τις παραθαλάσσιες και τις ορεινές περιοχές της Κρήτης όπου φυτρώνει άγριο, αν και τα τελευταία χρόνια καλλιεργείται εκτεταμένα σε αρκετές περιοχές των Χανίων. Το συναντάμε, επίσης, αυτοφυές στη Στερεά Ελλάδα, στην Πελοπόννησο και στις Κυκλάδες.

Το σταμναγκάθι χρόνο με τον χρόνο κερδίζει συνεχώς περισσότερους θαυμαστές και είναι ένα από τα δημοφιλέστερα αγριόχορτα που μπορούμε να απολαύσουμε στην κουζίνα μας. Εκτός από τη μοναδική πικρή γεύση που το χαρακτηρίζει, το σταμναγκάθι έχει υψηλή διατροφική αξία, καθώς είναι πλούσιο σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, βιταμίνη C και διαθέτει σημαντική αντιοξειδωτική δράση.

Ας το καλλιεργήσουμε λοιπόν στον κήπο ή σε γλάστρα στο μπαλκόνι για να το απολαύσουμε στην πιο απλή συνταγή, βραστό με λάδι, λεμόνι και χοντρό αλάτι, καθώς και σε διάφορες συνταγές με κρέας ή ψάρι.

Διαφήμιση

1. Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του σταμναγκαθιού;

Το σταμναγκάθι αποτελεί μια ποικιλία άγριου ραδικιού και είναι πολυετές φυτό που φτάνει σε ύψος 20-40 εκατοστών, πολύκλαδο με παχύ στενόμακρο φύλλωμα και ακανθωτές διακλαδώσεις. Τα στάδια ανάπτυξης του σταμναγκαθιού περιλαμβάνουν αρχικά τη βλάστηση του σπόρου και την ανάπτυξη φύλλων σε μορφή ροζέτας.

Στα τέλη της άνοιξης ή στις αρχές καλοκαιριού, έχουμε την ανάπτυξη πράσινου αγκαθιού από το κέντρο της ροζέτας του, τη σταδιακή ξήρανση των φύλλων και τον σχηματισμό των καρπιδιών με τους σπόρους πάνω στο αγκάθι. Μετά την ξήρανση του, την περίοδο του καλοκαιριού, το σταμναγκάθι αναβλαστάνει το φθινόπωρο αφού ποτιστεί ή μαζί με τις πρώτες βροχοπτώσεις.

2. Σε τι συνθήκες μπορούμε να καλλιεργήσουμε σταμναγκάθι;

Το σταμναγκάθι δεν έχει ιδιαίτερες εδαφικές απαιτήσεις, αρκεί να υπάρχει καλή αποστράγγιση, για να απομακρύνεται το νερό, στη θέση που θα το φυτέψουμε. Θα συναντήσουμε το σταμναγκάθι κοντά σε παραθαλάσσιες περιοχές, καθώς επιδεικνύει μεγάλη αντοχή στην υψηλή αλατότητα του εδάφους. Ακόμη και σε ορεινούς όγκους, κάτω από το χειμωνιάτικο χιόνι, το σταμναγκάθι παρουσιάζει μεγάλη ανθεκτικότητα στις χαμηλές θερμοκρασίες και στην παγωνιά.

Ο μοναδικός περιορισμός για το σταμναγκάθι είναι την περίοδο του καλοκαιριού, όπου υποφέρει από τις υψηλές θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα να αναπτύσσει γρήγορα το αγκάθι και στην συνέχεια το άνθος του.

3. Πώς φυτεύεται το σταμναγκάθι και σε τι αποστάσεις φύτευσης;

Ο πολλαπλασιασμός του σταμναγκαθιού γίνεται κυρίως με σπόρο. Σε καλλιεργούμενα εδάφη, η σπορά του ξεκινά νωρίς το φθινόπωρο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε κατά τη διαδικασία της σποράς είναι ότι ο σπόρος δύσκολα αποχωρίζεται από τα καρπίδια και γι’ αυτό το ποσοστό φυτρωτικότητας είναι συνήθως μειωμένο.

Οι κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης για το σταμναγκάθι είναι περίπου 40-50 εκατοστά μεταξύ των γραμμών φύτευσης και 20-30 εκατοστά μεταξύ των φυτων. Μπορούμε, επίσης, να φυτέψουμε το σταμναγκάθι σε γλάστρα με βάθος περίπου 30 εκατοστά χρησιμοποιώντας φυτόχωμα γενικής χρήσης και εξασφαλίζοντας καλή αποστράγγιση.

4. Τι πότισμα, λίπανση και τι άλλη φροντίδα θέλει το σταμναγκάθι;

Ο τρόπος καλλιέργειας του σταμναγκαθιού μοιάζει με αυτήν του ραδικιού και έχει ανάλογες απαιτήσεις σε πότισμα και λίπανση. Το πότισμα ξεκινάει νωρίς το φθινόπωρο για να έχουμε αναβλάστηση του φυτού. Κατά την καλλιέργεια του σταμνακαθιού, απαιτούνται συχνά και σταθερά ποτίσματα κατά την περίοδο του φθινοπώρου αλλά προπαντός την άνοιξη που ανεβαίνει η θερμοκρασία.

Η ενσωμάτωση οργανικής ουσίας με κομπόστ και κοπριά κατά τη φύτευση, καθώς και η προσθήκη βιολογικού λιπάσματος αζώτου κάθε μήνα, βοηθάει στην ανάπτυξη του σταμναγκαθιού και στην πραγματοποίηση πολλών συγκομιδών.

Το πιο σημαντικό πρόβλημα κατά την καλλιέργεια του σταμναγκαθιού είναι τα διάφορα ανεπιθύμητα αγριόχορτα (ζιζάνια) που πρέπει να αντιμετωπίζονται συνεχώς με σκαλίσματα και ξεβοτανίσματα.

5. Πότε γίνεται η συγκομιδή του σταμναγκαθιού;

Η πρώτη συγκομιδή του σταμναγκαθιού γίνεται 3-4 μήνες μετά τη σπορά, όταν το φυτό έχει αποκτήσει ικανοποιητικό μέγεθος. Κατά το κόψιμο του σταμναγκαθιού που γίνεται με κοφτερό μαχαίρι ή ψαλίδι, φροντίζουμε να μην ξεριζώνουμε το φυτό, αλλά να το κόβουμε χαμηλά από το έδαφος για να δώσει νέα παραγωγή.

Η συγκομιδή επαναλαμβάνεται κάθε 40 περίπου μέρες και η περίοδος παραγωγής του σταμναγκαθιού μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 9 μήνες, από το φθινόπωρο μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού. Το φύλλωμα του σταμναγκαθιού, μετά τη συγκομιδή, πρέπει να πλυθεί, να τοποθετηθεί σε πλαστική σακούλα και στη συνέχεια στο ψυγείο, σε χαμηλή θερμοκρασία συντήρησης λίγο πάνω από τους 3-4 °C.

6. Κι ένα τελευταίο μυστικό για το σταμναγκάθι

Το όνομα του σταμναγκαθιού έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς προέρχεται από το αγκάθι που περιβάλλει το φυτό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και την παραδοσιακή χρήση του αγκαθιού παλαιότερα ως προστατευτικό πώμα στις πήλινες στάμνες του νερού.

Μοιράσου το άρθρο με τους φίλους σου:
Σχετικά θέματα:
Διαφήμιση

Σχόλια (12)

  1. Βαγγέλης
    11/10/2020

    Πρέπει να βγαίνει άγριο στον “κήπο” μου και δεν το ήξερα. Τι χρώμα έχει το άνθος; Είναι γαλάζιο, ανοίγει νωρίς το πρωί και σιγά-σιγά κλείνει προς το απόγευμα; Εδώ τα λένε πικραλίθες.

  2. Χρύσα
    12/11/2019

    Καλησπέρα σας ,έχω μια μανταρίνια η οποία έχει γεμίσει μαύρα στίγματα στα φύλλα της από την πάνω πλευρά,χωρίς όμως να είναι κολλώδη. Πρόκειται για κάποιο μύκητα; Πώς αντιμετωπίζεται ευχαριστώ πολύ και συγχαρητήρια για την σελίδα σας

    • Καλησπέρα Χρύσα. Πρόκεται πιθανότατα για τον μύκητα της καπνιάς που αντιμετωπίζεται με ψεκασμό με διάλυμα χαλκού.

  3. Ζωη
    12/11/2019

    Καλησπέρα, πως μπορούμε να μαζεψουμε σπορο?

    • Καλησπέρα Ζωή. Στις αρχές καλοκαιριού, έχουμε την ανάπτυξη πράσινου αγκαθιού και σταδιακά τον σχηματισμό των καρπιδιών με τους σπόρους πάνω στο αγκάθι.

  4. ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΡΚΙΡΗΣ
    18/10/2019

    ΚΑΛΗΜΕΡΑ Κ,ΛΙΟΝΟΥΔΑΚΗ.ΦΥΤΕΨΑ ΠΡΙΝ 5 ΗΜΕΡΕΣ ΛΙΓΑ ΜΑΡΟΥΛΙΑ,ΡΑΔΙΚΙ ΙΤΑΛΙΚΟ,ΡΑΔΙΚΙ ΗΜΕΡΟ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΛΑΧΑΝΑΚΙΑ ΒΡΥΞΕΛΛΩΝ, ΣΕ ΕΝΑ ΧΩΡΑΦΙ ΠΕΡΙΦΡΑΓΜΕΝΟ.ΕΧΘΕΣ ΠΗΓΑ ΝΑ ΤΑ ΠΟΤΙΣΩ ΠΑΛΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΤΙΠΟΤΑ.ΠΡΟΦΑΝΩΣ ΚΑΠΟΙΟ ΑΓΡΙΟ ΖΩΑΚΙ ΤΑ ΕΙΧΕ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΕΙ.ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΗΤΑΝ ΤΑ ΤΡΙΑ ΛΑΧΑΝΑΚΙΑ ΒΡΥΞΕΛΛΩΝ ΧΩΡΙΣ ΤΑ ΦΥΛΛΑ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑ ΜΟΝΟΝ ΤΟΝ ΚΟΡΜΟ ΚΑΙ ΤΑ ΧΟΝΤΡΑ ΝΕΥΡΑ ΤΩΝ ΦΥΛΛΩΝ.ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΑΝ ΚΑΙ ΕΧΩ ΞΑΝΑΦΥΤΕΨΕΙ ΕΚΕΙ.ΤΙ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΝΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΩ? ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ.

    • Πιθανότατα, τα τρυφερά καινούρια φυτά τα έφαγαν πουλιά. Μπορείς να βάλεις ένα ειδικό δίχτυ αντιανεμικό γισ την προστασια από τα πουλιά όταν είναι μικρά. Μετά από 2 βδομάδες, μπορείς να το βγάλεις καθώς τα πιο μεγάλα φυτά δεν αποτελούν ελκυστική τροφή για τα πουλιά.

  5. ΒΑΣΙΛΗΣ
    02/05/2019

    Κε Λιονουδάκη, θα είχατε την καλοσύνη να μου πείτε λίγα περισσότερα όσον αφορά την συγκομιδή του σταμναγκαθιού? Συγκεκριμένα πως το κόβουμε ώστε να συνεχίσει να βλαστάνει για διαδοχικά μαζέματα? Πως 20 φυτά αρκούν για μια οικογένεια? Το κλαδί-αγκάθι το κόβουμε? Αν τα σπείρω σε χωραφάκι με άλλα άγρια?
    Σας ευχαριστώ.

    • Καλησπέρα Βασίλη. 20-30 φυτά από σταμναγκάθι είναι αρκετά για μία οικογένεια. Δεν ξεριζώνεις το σταμναγκάθι αλλά κόβεις την ροζέτα από τη βάση για να σου δώσει νέες κοπές. Το αγκάθι το κόβεις το καλοκαίρι για να αναβλαστήσει καλύτερα το φθινόπωρο. Μπορίες να το σπέίρεις σε χωράφι μαζί με άλλα άγρια.

  6. Θωμας
    23/02/2019

    Καλησπέρα σας. Ζω λίγο έξω από το Λονδίνο και φέτος κάνω μια απόπειρα να καλλιέργησω σταμναγκαθι. Θα ήθελα περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την συλλογή των ροζετων. Και περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το αγκαθωτο μέρος του φυτού, χρειάζεται κάποιο αραιωμα το αγκαθωτο στέλεχος ώστε να κάνει ποιο εύκολη την συλλογή των ροζετων; Ακομη, με ποσα φυτα θα εχω μια ικανοποιητική παραγωγή για μια οικογένεια των 4 ατομων και η συλλογη για ποσο χρονικο διαστημα μπορει να διαρκεσει; Ευχαριστώ.

    Θωμας Μαρκατοπουλος

    • Καλησπέρα Θωμά.Η συλλογή του σταμναγκαθιού γίνεται στα τέλη του χειμώνα και διαρκεί 2-3 μήνες πριν βγει το καλοκαίρι το αγκαθωτό μέρος του φυτού. Με 15-20 φυτά σταμναγκαθιού έχεις μια ικανοποιητική παραγωγή για την οικογένεια σου.

Γράψτε απάντηση στο Κώστας Λιονουδάκης Ακύρωση απάντησης