Κουρκουμάς, το εντυπωσιακό φυτό που μας δίνει ένα υπέροχο μπαχαρικό

Οι περισσότεροι γνωρίζουμε τον κουρκουμά μόνο ως μπαχαρικό, θα πρέπει να πούμε ότι διαθέτει πολλά περισσότερα χαρίσματα! Ο κουρκουμάς προέρχεται από το ομώνυμο φυτό του οποίου οι ρίζες χρησιμοποιούνται ευρύτατα στην ασιατική κουζίνα για τη μοναδική γεύση τους και το οποίο κατά την άνθιση μας χαρίζει πανέμορφα μωβ λουλούδια μοναδικής καλλωπιστικής αξίας.

Ο κουρκουμάς είναι ένα τροπικό βολβώδες φυτό που μπορούμε να φυτέψουμε στον κήπο και σε γλάστρα. Σε πλήρη ανάπτυξη φτάνει σε ύψος περίπου το ένα μέτρο, ενώ τα στενόμακρά φύλλα του φτάνουν ακόμα πιο ψηλά δίνοντας μία εξωτική αίσθηση. Κάτω από το έδαφος, ο κουρκουμάς σχηματίζει ριζώματα σε αποχρώσεις του κίτρινου ή του πορτοκαλί, ανάλογα την ποικιλία, που όταν αποξηρανθούν και τριφτούν μας δίνουν το γνωστό μπαχαρικό που θα το συναντήσουμε και με τις ονομασίες κιτρινόριζα ή τουρμερίκ.

1. Σε τι συνθήκες αναπτύσσεται το φυτό του κουρκουμά;

Ο κουρκουμάς ευδοκιμεί σε τροπικές περιοχές και θέλει υγρό και ζεστό περιβάλλον για να έχει καλή ανάπτυξη. Ιδανικές θερμοκρασίες είναι μεταξύ 20-35°C και γι’ αυτό σε βόρειες περιοχές αναγκαστικά τον διατηρούμε ως φυτό εσωτερικού χώρου.

Ο κουρκουμάς χρειάζεται ημισκιερές θέσεις για να αναπτυχθεί σε εξωτερικό χώρο, ενώ αν τον διατηρούμε μέσα στο σπίτι επιλέγουμε φωτεινό σημείο που δεν το χτυπούν οι απευθείας ακτίνες του ήλιου. Σε κάθε περίπτωση, ο κουρκουμάς, είτε φυτεύεται στο χώμα είτε σε γλάστρα χρειάζεται ελαφρύ και γόνιμο υπόστρωμα που να εξασφαλίζει καλη αποστράγγιση.

2. Τι πότισμα και λίπανση χρειάζεται ο κουρκουμάς;

O κουρκουμάς χρειάζεται τακτικά ποτίσματα κάθε 2-3 μέρες την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου και κάθε 1-2 μέρες την ζεστή περίοδο του καλοκαιριού. Σε συνθήκες καύσωνα και ξηρής ατμόσφαιρας, καλό είναι να διαβρέχουμε τα φύλλα του κουρκουμά για να αυξάνουμε την σχετική υγρασία και να μην παρουσιαστούν ξηράνσεις στο φύλλωμα του. Χρειάζεται προσοχή κατά το πότισμα, καθώς η υπερβολική υγρασία μπορεί να προκαλέσει σάπισμα στη ρίζα και κηλίδες στα φύλλα.

Σχετικά με τη λίπανση του κουρκουμά, από τα μέσα της άνοιξης μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου, προσθέτουμε πλήρες υγρό λίπασμα για να ενισχύσουμε την ανάπτυξη και την ανθοφορία του.

Δεν παρουσιάζει ιδιαίτερα προβλήματα από προσβολές από έντομα και ασθένειες, μόνο ο τετράνυχος μπορεί να κάνει ζημιά στο φύλλωμα του.

3. Πώς κλαδεύεται και πώς πολλαπλασιάζεται το φυτό του κουρκουμά;

Ο κουρκουμάς δεν χρειάζεται κλάδεμα κατά την καλλιέργεια του. Η μόνη σχετική φροντίδα που μπορεί να χρειαστεί είναι η αφαίρεση κιτρινισμένων και ξεραμένων φύλλων.

Σχετικά με τον πολλαπλασιασμό του κουρκουμά, αυτός γίνεται κυρίως με διαίρεση των ριζωμάτων του και σπάνια με σπόρους καθώς δεν βλαστάνουν εύκολα. Αναλυτικότερα, βγάζουμε τα ριζώματα του κουρκουμά στα τέλη φθινοπώρου όταν αρχίζουν να κιτρινίζουν τα φύλλα του και τα αποθηκεύουμε σε ξηρό σκοτεινό χώρο.

Στις αρχές της άνοιξης που θα βλαστάνουν σιγά τα ριζώματα, τα διαχωρίζουμε έτσι ώστε κάθε κομμάτι του ριζώματος να περιέχει ένα οφθαλμό που να βλαστάνει. Στη συνέχεια φυτεύουμε τα τεμαχισμένα ριζώματα στο χώμα ή σε γλάστρα.

4. Κι ένα μυστικό για τον κουρκουμά

Ο κουρκουμας ως μπαχαρικό έχει υψηλή διατροφική αξία και είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Στη Νοτιανατολική Ασία, από όπου προέρχεται, ο κουρκουμάς παραδοσιακά χρησιμοποιείται τόσο για την αντιμετώπιση διάφορων ασθενειών, καθώς επίσης για την βαφή νημάτων και υφασμάτων.