Αντιμετώπιση της ευδεμίδας στο αμπέλι

Όσοι έχουμε αμπέλι ή κληματαριά γνωρίζουμε την ευδεμίδα, το έντομο που κάθε χρόνο προσβάλλει την καλλιέργεια του αμπελιού, προκαλώντας σημαντικές ζημιές τόσο στις οινοποιήσιμες όσο και στις επιτραπέζιες ποικιλίες σταφυλιών.

Γνωστή και ως “σκουλήκι των σταφυλιών”, η ευδεμίδα είναι ένα μικρό καστανοπράσινο πεταλουδάκι μήκους 6 – 8 χιλιοστών, που συμπληρώνει συνήθως 3 γενιές μέσα σε ένα χρόνο, και θεωρείται το έντομο που προκαλεί τα μεγαλύτερα προβλήματα στην καλλιέργεια του αμπελιού.

Ας δούμε αναλυτικά τι ζημιές προκαλεί η ευδεμίδα στα αμπέλια, με ποιους τρόπους γίνεται η βιολογική αντιμετώπιση της και πότε ραντίζουμε για ευδεμίδα, ώστε να προστατέψουμε την παραγωγή μας.

Τι είναι η ευδεμίδα του αμπελιού;

Η ευδεμίδα είναι ένα νυκτόβιο πεταλουδάκι που κρύβεται κατά την διάρκεια της ήμερας. Δραστηριοποιείται κατά τη διάρκεια της δύσης του ηλίου, τις πρώτες βραδινές ώρες και νωρίς το πρωί.

Kάθε πεταλουδάκι ευδεμίδας ζει 5-20 μέρες και μπορεί να γεννήσει μέχρι και εκατό αυγά πάνω στα άνθη ή πάνω στα σταφύλια.

Τα αυγά εξελίσσονται σε κάμπιες που καταστρέφουν τα άνθη και προκαλούν ποιοτική υποβάθμιση και σάπισμα στα σταφύλια, ειδικότερα σε κληματαριές και αμπέλια που έχουν πυκνόρραγους καρπούς.

Tι ζημιές προκαλεί η ευδεμίδα στην καλλιέργεια του αμπελιού;

Η πρώτη πτήση των πεταλούδων της ευδεμίδας ξεκινά στα μέσα Απριλίου, αφήνοντας τα αυγά τους στα άνθη του αμπελιού. Οι ανθοφάγες κάμπιες της ευδεμίδας που βγαίνουν, προσβάλλουν και καταστρέφουν τα άνθη και τα συνδέουν με χαρακτηριστικά μετάξινα νημάτια.

Οι πεταλούδες της επόμενης γενιάς, κατά τον Ιούνιο, αφήνουν τα αυγά τους πάνω στα τσαμπιά και οι κάμπιες τρέφονται από τα άγουρα σταφύλια προκαλώντας πολλές φορές την πτώση τους.

Η σοβαρότερη ζημιά στα σταφύλια παρατηρείται στο διάστημα από Ιούλιο μέχρι Σεπτέμβριο και γίνεται από τις κάμπιες της τρίτης και τέταρτης γενιάς της ευδεμίδας. Σε αυτό το στάδιο, κάθε κάμπια συνήθως προσβάλλει 1-3 κοντινές ράγες σε κάθε σταφύλι και μπορεί να καταστρέψει το μεγαλύτερο μέρος των σταφυλιών του αμπελιού ή της κληματαριάς.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι σε σταφύλια που έχουν προσβληθεί από ευδεμίδα, αναπτύσσονται δευτερογενώς μυκητολογικές ασθένειες όπως του βοτρύτη και της όξινης σήψης που προκαλούν εκτεταμένο σάπισμα των σταφυλίων κατά την ωρίμανση.

Με ποιους τρόπους γίνεται η οικολογική αντιμετώπιση της ευδεμίδας;

Για την αποτελεσματική καταπολέμηση της ευδεμίδας στο αμπέλι, απαιτείται η παρακολούθηση της εμφάνισης και της εξέλιξης του εντόμου, ώστε να προσδιοριστεί ο ακριβής χρόνος των επεμβάσεων με τα κατάλληλα οικολογικά σκευάσματα που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.

Σε βιολογική καλλιέργεια αμπελιού ακολουθούμε τα εξής βήματα για την αντιμετώπιση της ευδεμίδας:

1. Παρακολούθηση της ευδεμίδας με παγίδες φερομόνης

Για να παρακολουθήσουμε την εμφάνιση ευδεμίδας στο αμπέλι μας, χρησιμοποιούμε ειδικές παγίδες φερομόνης που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.

Εναλλακτικά, μπορούμε να φτιάξουμε αυτοσχέδιες παγίδες παρακολούθησης της ευδεμίδας χρησιμοποιώντας πλαστικά δοχεία, στα οποία προσθέτουμε 4 κουταλιές της σούπας ξυδιού και δύο κουταλιές σούπας ζάχαρης σε ένα λίτρο κρασί.

Όταν αρχίσουν οι συλλήψεις των πρώτων εντόμων της ευδεμίδας, είναι καιρός να λάβουμε τα μέτρα αντιμετώπισης.

2. Δελτία γεωργικών προειδοποιήσεων 

Για τους επαγγελματίες αμπελοκαλλιεργητές, είναι αναγκαία η ενημέρωση και η παρακολούθηση των δελτίων γεωργικών προειδοποιήσεων του πληθυσμού του εντόμου που εκδίδονται ανά περιφέρεια από τα Κέντρα Φυτοπροστασίας για τις επεμβάσεις καταπολέμησης της ευδεμίδας στον κατάλληλο χρόνο από τους παραγωγούς.

3. Ψέκασμα με βιολογικά σκευάσματα

Με την έναρξη των πτήσεων των πεταλούδων και την εμφάνιση των πρώτων αυγών από τις κάμπιες ξεκινάμε άμεσα τον ψεκασμό. Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ευδεμίδας, σκονίζουμε ή ψεκάζουμε το αμπέλι με βιολογικά εντομοκτόνα όπως ο βάκιλος Θουριγγίας. Επίσης, ο ψεκασμός με φυσικό πύρεθρο, δίνει ικανοποιητικά αποτελέσματα για την αντιμετώπιση της ευδεμίδας, αρκεί ο ψεκασμός να γίνεται σε θερμοκρασίες κάτω των 28°C.

Κι ένα μυστικό για την ευδεμίδα στο αμπέλι

Ένα από τα φυτά που μπορούμε να συναντήσουμε την ευδεμίδα είναι και η ελιά χωρίς να δημιουργεί όμως ζημιές. Συγκεκριμένα, μεγάλος πληθυσμός ευδεμίδας παρατηρείται ανάμεσα στα ελαιόδεντρα ψάχνοντας τροφή, ενώ ένα μέρος της ανάπτυξης της ανθόβιας γενιάς της ευδεμίδας πραγματοποιείται πάνω στα άνθη της ελιάς.