30 υπέροχα λουλούδια από τις αυλές των γιαγιάδων μας
Παραδοσιακά λουλούδια της γιαγιάς, φυτά με τον αέρα μιας άλλης εποχής!
Τόσες όμορφες αναμνήσεις από τις ασπρισμένες αυλές των γιαγιάδων και των παππούδων μας και από τα υπέροχα καλλωπιστικά φυτά που μοσχοβολούσανε από άρωμα που κρατάει μέχρι και σήμερα.
Λουλούδια φυτεμένα σε παρτέρια στον κήπο ή σε γλάστρες, τόσο τακτοποιημένα και τόσο καθαρά, πλημμυρισμένα από τα πιο έντονα χρώματα.
Παραδοσιακές πήλινες γλάστρες, μεταλλικοί ντενεκέδες, σπασμένα ξύλινα βαρέλια και ένα σωρό άλλες αυτοσχέδιες κατασκευές που δεν κόστιζαν πολλά χρήματα αλλά έκρυβαν μέσα τους πολύ μεράκι και αγάπη για να φυτευτούν τα πιο όμορφα λουλούδια.
Ίσως κάποιοι νεότεροι να μην γνωρίζουν κάποια από αυτά τα ξεχωριστά λουλούδια που διαθέτουν σημαντική καλλωπιστική αξία. Κάποιοι μεγαλύτεροι ίσως έχουν χρόνια να τα δουν κι έχουν ξεχάσει την ύπαρξη τους.
Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να αναζητήσουμε ξανά τα πιο λατρεμένα φυτά από τα παιδικά μας χρόνια και τις αυλές των γιαγιάδων μας και να γίνουμε πάλι σαν μικρά παιδιά.
Καιρός να φυτέψουμε κάποια από αυτά τα λουλούδια και να ξαναζήσουμε με νοσταλγία τις όμορφες στιγμές μέσα από τα άνθη και τα αρώματα των φυτών που όλοι αγαπήσαμε.
Παραδοσιακά λουλούδια που συναντάμε στις αυλές των γιαγιάδων
1. Ορτανσία
Ξεκινάμε με την ορτανσία, μία διαχρονική επιλογή απο τις αυλές και τους κήπους των γιαγιάδων μας που παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής μέχρι και σήμερα. Με καταγωγή από την Κίνα και την Ιαπωνία, η ορτανσία ξεχωρίζει για τα μεγάλα άνθη, σε άσπρο, ροζ ή μπλε χρώμα, ενώ πλέον θα συναντήσουμε και ποικιλίες σε μωβ, κίτρινες, κόκκινες και πορτοκαλί αποχρώσεις.Τα λουλούδια της ορτανσίας παραμένουν πανέμορφα και όταν αποξηρανθούν, διατηρώντας την καλλωπιστική τους αξία, και αποτελούν μία εξαιρετική επιλογή για να στολίσουμε σε βάζο. Η ορτανσία αναπτύσσεται και ανθοφορεί καλύτερα σε ημισκιερές και δροσερές θέσεις, καθώς αγαπά τη ζέστη, την υγρασία αλλά όχι το απευθείας έντονο ηλιακό φως. Είναι ανθεκτική στην παγωνιά και στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα ωστόσο είναι ευαίσθητη σους δυνατούς ανέμους. Η ορτανσία ανήκει στα οξύφιλα φυτά και χρειάζεται ειδικό φυτόχωμα όταν την φυτεύουμε σε γλάστρα.
2. Βιγόνια
Η βιγόνια είναι ένα αξέχαστο και αγαπημένο καλλωπιστικό φυτό που συναντάμε στις περισσότερες αυλές των γιαγιάδων μας και ειδικά την βασιλική ποικιλία βιγόνιας, την βασίλισσα όπως συνήθως την αποκαλούμε. Ιδανική να φυτευτεί σε γλάστρα, η βιγόνια είναι λουλούδι χαμηλής ανάπτυξης, που φτάνει σε ύψος συνήθως 40-50 εκατοστά και διαθέτει πολλά μικρά λευκά και ρόδινα άνθη που εεμφανίζονται από τον Μάιο μέχρι και τον Οκτώβριο. Προτιμά ημισκιερές θέσεις φύτευσης σε σημείο που δεν χτυπάει απευθείας ηλιακό φως, για να μην εμφανιστούν εγκαύματα στο φύλλωμα και τα λουλούδια της. Η βιγόνια είναι ευαίσθητη στον δυνατό ήλιο και στο έντονο κρύο ενώ δε θέλουμε να έρχεται σε επαφή με ψυχρά και θερμά ρεύματα αέρα. Τοποθετούμε τις γλάστρες με τις βιγόνιες σε σημεία µε καλό αερισμό που διευκολύνουν τη μείωση της υγρασίας και την αποφυγή ανάπτυξης ασθενειών.
3. Γιασεμί
Το δημοφιλέστερο αναρριχώμενο φυτό που συναντάμε στις αυλές των γιαγιάδων μας είναι το γιασεμί, και ειδικά το χιώτικο γιασεμί που μας χαρίζει απλόχερα το γλυκό άρωμα των λουλουδιών του. Με ανθοφορία του ξεκινά από τις αρχές της άνοιξης μέχρι τα πρώτα κρύα του χειμώνα, το γιασεμι χρειάζεται μια ηλιοφανή ή ημισκιερή θέση για να ανθοφορήσει. Αν επιλέξουμε νότιο προσανατολισμό στο μπαλκόνι ή την αυλή μας, το γιασεμί θα μας ανταμείψει με ακόμα πλουσιότερη ανθοφορία. Βέβαια, το γιασεμί έχει μικρότερη ανάπτυξη όταν φυτεύεται σε γλάστρα από όταν φυτεύεται απυθείας στο έδαφος. Τέλος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το γιασεμί είναι ανθεκτικό στη ζέστη και στην ξηρασία, χρειάζεται όμως να το προφυλάξουμε καθώς είναι ευαίσθητο στην παγωνιά και στους δυνατούς βοριάδες.
4. Τηλέγραφος
Αν και όλοι το θυμούνται από τις αυλές των γιαγιάδων και των παππούδων, ελάχιστοι γνωρίζουν το όνομα του! Με καταγωγή από το Μεξικό, ο τηλέγραφος είναι πολυετές τροπικό αναρριχώμενο φυτό που έχει χαρακτηριστικά στενόμακρα μωβ φύλλα, ενώ θα συναντήσουμε και σε κόκκινο, ροζ, πορφυρό ή πράσινο χρώμα. Ο τηλέγραφος εμφανίζει πλούσια κα παρατεταμένη ανθοφορία από τις αρχές της άνοιξης ώς και τα τέλη του φθινοπώρου σχηματίζοντας μικρά υπέροχα λουλούδια σε ροζ, μωβ ή λευκό χρώμα που αποτελούνται από τρία πέταλα και θυμίζουν το σχήμα μικρής καρδιάς. Δεν χρειάζεται πολύ φως και αναπτύσσεται καλύτερα σε ημισκιερές θέσεις στον κήπο και το μπαλκόνι. Η πολύωρη έκθεση στον ήλιο εξασθενεί το έντονο χρώμα των φύλλων του τηλέγραφου ειδικά τη ζεστή καλοκαιρινή περίοδο. Ο τηλέγραφος χαρακτηρίζεται από γρήγορη ανάπτυξη την περιοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού ενώ το χειμώνα παγώνει και σταματά να αναπτύσσεται καθώς είναι ευαίσθητος στις χαμηλές θερμοκρασίες.
5. Τριανταφυλλιά
Όλοι εχουμε θαυμάσει δεκάδες ποικιλίες τριανταφυλλιάς, με λουλούδια σε διάφορα χρώματα, μικρά και μεγάλα, στον κήπο και στην αυλή του πατρικού μας σπιτιού. Ειδικά, από την εκατοντάφυλλη που χαρακτηρίζεται από μικρά ροζ αρωματικά άνθη που μοσχοβολάνε όλοι έχουμε κόψει κάποιο κλαδάκι για να την πολλαπλασιάσουμε. Βέβαια, υπάρχουν πολλές ποικιλίες τριανταφυλλιάς νάνες, εδαφοκάλυψης, θαμνώδεις, αναρροχόμενες, δενδρώδεις για να επιλέξουμε να φυτέψουμε. Για την φύτευση της τριανταφυλλιάς, προτιμούμε πιλέγουμε ηλιόλουστες θέσεις για να μας δώσει καλύτερη ανάπτυξη και πλουσιότερη ανθοφορία. Ακόμα και σε ημισκιερή θέση, η τριανταφυλλιά μπορεί να επιβιώσει και θα μας χαρίσει αρκετά λουλούδια. Πάντως, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι όταν φυτεύουμε τριανταφυλλιά σε γλάστρα, την τοποθετούμε σε θέση προφυλαγμένη από τους έντονους βοριάδες και την παγωνιά.
6. Αμαρυλλίδα
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει και στην άγρια αμαρυλλίδα με τα υπέροχα ροζ λουλούδια που συναντάμε στις αυλές των γιαγιάδων και των παππούδων μας, την περίφημη μπελαντόνα, που φυτεύεται την άνοιξη και ανθίζει στα τέλη του καλοκαιριού. Γενικότερα, οι περισσότερες ποικιλίες αμαρυλλίδας, φυτεύονται με βολβό την εποχή του φθινοπώρου και μας γοητεύουν με τα τεράστια πολύχρωμα άνθη που προβάλλουν πάνω σε μακριούς δυνατούς μίσχους στα τέλη του χειμώνα. Οι αμέτρητοι χρωματικοί συνδυασμοί των λουλουδιών της αμαρυλλίδας έχουν ως βάση το λευκό, το κόκκινο, το πορτοκαλί, το κίτρινο και το ροζ χρώμα με πανέμορφες διχρωμίες που φέρουν χαρακτηριστικές ραβδώσεις. Για να απολαύσουμε πλούσια ανθοφορία, φυτεύουμε τους βολβούς της αμαρυλλίδας σε ένα ζεστό, απάνεμο και ηλιόλουστο μέρος του κήπου μας. Η αμαρυλλίδα μπορεί καλλιεργηθεί χωρίς χώμα και να αναπτυχθεί μέσα στο νερό για να μας χαρίσει τα εντυπωσιακά λουλούδια της χρησιμοποιοώντας ειδικό βάζο το οποίο έχει ένα στενό στόμιο για να τοποθετήσουμε μέσα τον βολβό της.
7. Γαρδένια
Μία γλάστρα γαρδένιας υπήρχε πάντα στην αυλή και στη βεράντα! Εξαιρετικά δημοφιλής και διαχρονική η γαρδένια, το καλλωπιστικό φυτό με τα υπέροχα λευκά αρωματικά λουλούδια και τα γυαλιστερά φύλλα που ανθίζει στις αρχές του καλοκαιριού και μας δίνει μία δεύτερη ανθοφορία στις αρχές του φθινοπώρου. Είναι από τα πιο ευαίσθητα καλλωπιστικά φυτά και είναι πολύ σημαντικό να τη επιλέξουμε την κατάλληλη θέση για τη φύτευσή της. Η γαρδένια χρειάζεται δροσερό ημισκιερό περιβάλλον για να ευδοκιμήσει και αποφεύγουμε να τη φυτεύουμε σε σημεία που τα βλέπει ο μεσημεριανός ήλιος. Την τοποθετούμε σε σχετικά προφυλαγμένη θέση, μακριά από ζεστούς ανέμους, καθώς και από δυνατούς βοριάδες. Η γαρδένια χρειάζεται αρκετό φως για να ανθίσει, καλό αερισμό και μια σχετική υγρασία. Αποφεύγουμε να έρχεται σε επαφή με την άμεση ηλιακή ακτινοβολία, ειδικά το καλοκαίρι, καθώς της δημιουργεί εγκαύματα στα φύλλα, ενώ παράλληλα προκαλεί πτώση των μπουμπουκιών της.
8. Σκουλαρίκι
Αξέχαστο και ιδιαίτερα εντυπωσιακό το σκουλαρίκι, ένα πανέμορφο καλλωπιστικό φυτό με πανέμορφα λουλούδια που μοιάζουν με κρεμαστά σκουλαρίκια. Με καταγωγή από την κεντρική και νότια Αμερική, το σκουλαρίκι είναι ένας υπέροχος πολυετής φυλλοβόλος θάμνος που χαρακτηρίζεται από πυκνή βλάστηση και ύψος που κυμαίνεται από μισό ως και 2 μέτρα, ανάλογα την ποικιλία. Τα λουλούδια της σκουλαρικιάς εμφανίζουν μοναδικούς χρωματικούς συνδυασμούς φούξια ή κόκκινου στο εξωτερικό μέρος του άνθους (σέπαλα) με λευκό, μωβ ή ρόδινο στο εσωτερικό μέρος του άνθους, στα πέταλα. Αξίζει να σημειώσουμε πως το σκουλαρίκι είναι σχετικά ευαίσθητο φυτό που χρειάζεται προφύλαξη για να ευδοκιμήσει, γι’ αυτό δεν το συναντάμε συχνά σε κήπο, αλλά κυρίως σε γλάστρα. Eπιλέγουμε ημισκερές θέσεις για να τοποθετήσουμε το σκουλαρίκι, καθώς ο δυνατός καλοκαιρινός ήλιος εξασθενεί το φυτό, με αποτέλεσμα να έχουμε μειωμένη ανθοφορία. Καθώς το σκουλαρίκι είναι ευαίσθητο στην παγωνιά και στις χαμηλές θερμοκρασίες, επιλέγουμε προφυλαγμένα σημεία και βεράντα ή μπαλκόνι με δυτικό ή ανατολικό προσανατολισμό.
View this post on Instagram
9. Γεράνι
Τι να πούμε για το γεράνι που είναι ένα από τα πιο δημοφιλή και παραδοσιακά ανθόφυτα που συναντάμε σχεδόν σε όλους τους κήπους και τις αυλές εδώ και δεκαετίες! Η σημαντική καλλωπιστική αξία του γερανιού οφείλεται στα μεγάλα λουλούδια του καθώς και στην πλούσια και παρατεταμένη ανθοφορία του. Με καταγωγή από τη νότια Αφρική, παρουσιάζει πλούσια ανθοφορία από τις αρχές της άνοιξης ως τα τέλη του φθινοπώρου και μας χαρίζει λουλούδια που σχηματίζουν χαρακτηριστικές σφαιρικές ταξιανθίες σε λευκό, ρόδινο, πορτοκαλί, κόκκινο, μωβ και κίτρινο χρώμα. Προτιμά ηλιόλουστα σημεία, με νότιο προσανατολισμό, για να χαρίσει πλουσιότερη ανθοφορία, αν και μπορεί να ανθοφορήσει ακόμη και σε σκιερές ή ημισκιέρες θέσεις. Ιδιαίτερα ανθεκτικά στις υψηλές θερμοκρασίες και την ξηρασία, τα γεράνια είναι κατάλληλα και για παραθαλάσσιες φυτεύσεις, καθώς είναι ανθεκτικά στην αλατότητα του εδάφους.
10. Φούλι
Για να θυμηθούμε με νοσταλγία και το φούλι από τις αυλές των γιαγιάδων μας με το δυνατό γλυκό άρωμα που πλημμύριζε τις καλοκαιρινές νύχτες των παδικών μας χρόνων! Αγαπημένo αναρριχώμενο καλλωπιστικά φυτό, το φούλι ξεχωρίζει για τα μεγάλα αρωματικά λευκά λουλούδια που εμφανίζονται από νωρίς την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο. Εκτός από το κλασικό φούλι, αρκετά διαδεδομένο είναι και τo διπλό φούλι ή γκραντούκα που διαθέτει πολύ εντυπωσιακό μεγάλο άνθος αλλά υπολείπεται σε ένταση αρώματος. Για να σχηματίσει πλούσια ανθοφορία το φούλι χρειάζεται σημαντική έκθεση στον ήλιο, ειδικά την περίοδο της άνοιξης και στις αρχές καλοκαιριού που είναι η κρίσιμη εποχή ανθοφορίας. Όσο μεγαλύτερη είναι η ηλιοφάνεια, τόσο πλουσιότερη είναι η ανθοφορία και μεγαλύτερα τα άνθη. Βέβαια, χρειάζεται προσοχή, καθώς η έντονη έκθεση των καλοκαιρινών μηνών Ιουλίου-Αυγούστου ίσως προκαλέσει εγκαύματα στα φύλλα. Επίσης, πρέπει να σημειώσουμε ότι το φούλι δεν είναι ανθεκτικό στο κρύο και απαιτεί προφύλαξη.
11. Ντάλια
Ο κήπος και η αυλή της γιαγιάς έχει και τα ομορφότερα βολβώδη λουλούδια, τις εντυπωσιακές ντάλιες που δεν άφηναν κανένα αδιάφορο. Υπάρχουν χιλιάδες διαφορετικές ποικιλίες ντάλιας με διαφορετικά ύψη βλαστού, ντάλιες με συμπαγή ανάπτυξη που περιορίζονται σε ύψος μισού μέτρου μέχρι και ντάλιες που διαθέτουν πολύ ζωηρή ανάπτυξη και φτάνουν σε ύψος τα δυο μέτρα. Θα συναντήσουμε ποικιλίες ντάλιας με τόσο διαφορετικά σχήματα λουλουδιού καθώς και σε απίστευτα χρώματα, από λευκό, κρεμ, κίτρινο, μέχι ροζ, μωβ, πορτοκαλί, κόκκινο, ακόμη και σκουροκόκκινο που πλησιάζει σχεδόν το μαύρο. Φυτεύουμε κάθε χρόνο την ντάλια την περίοδο της άνοιξης για να μας χαρίσει απλόχερα τα υπέροχα λουλούδια της μέσσα στο καλοκαίρι. Προτιμούμε για την ντάλια ηλιόλουστη θέση, καλά προστατευμένη από δυνατούς ανέμους είτε την φυτέψουμε σε γλάστρα στο μπαλκόνι μας ή σε κάποιο σημείο του κήπου μας.
View this post on Instagram
12. Γλαδιόλες
Συνεχίζουμε με τη γλαδιόλα, άλλο ένα αγαπημένο λουλούδι της γιαγιάς. Η γλαδιόλα, βολβώδες λουλούδι που φυτεύεται άνοιξη, ξεχωρίζει για τα σπαθοειδή, μυτερά φύλλα της και για τα εντυπωσιακά άνθη της, που βρίσκονται σε ανθοφόρο βλαστό που ξεπερνά σε μήκος και το ένα μέτρο. Στα άνθη της γλαδιόλας συναντάμε μεγάλη χρωματική ποικιλία με διάφορες αποχρώσεις όπως λευκό, κίτρινο, ιώδες, μωβ, κόκκινο και πορτοκαλί ενώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι υπάρχουν πλέον και δίχρωμες ποικιλίες γλαδιόλας που είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακές. Η γλαδιόλα ανθίζει όλη την περίοδο του καλοκαιριού, ξεκινώντας 12-13 βδομάδες μετά την ανοιξιάτικη φύτευση των βολβών. Επιλέγουμε ηλιόλουστες θέσεις για τις γλαδιόλες, προφυλαγμένες από δυνατούς ανέμους καθώς είναι πολύ πιθανό να σπάσει ο ανθοφόρος βλαστός.
13. Μαστιχάκι
Εκτός από το γεράνι, στις αυλές των γιαγιάδων μας, θα συναντήσουμε και το ξαδερφάκι του το μαστιχάκι που έχει κι αυτό την δική του χάρη. Με γυαλιστερό πράσινο φύλλωμα, λεπτούς βλαστούς και κρεμοκλαδή πλάγια ανάπτυξη, αποτελεί ιδανική επιλογή για κρεμαστές γλάστρες και ζαρντινιέρες καθώς και για εντυπωσιακά κρεμαστά καλάθια. Το μαστιχάκι παρουσιάζει πλούσια και διαρκή ανθοφορία σε πολλά χρώματα (ροζ, κόκκινο, πορτοκαλι, λευκό, μωβ) από τις αρχές της άνοιξης ως τα τέλη του φθινοπώρου. Προτιμά ηλιοφανείς ή ημισκιερές θέσεις για να αναπτυχθεί καλά και να μας χαρίσει τα όμορφα λουλούδια του. Το μαστιχάκι παρουσιάζει μεγάλη ανθεκτικότητα στην ξηρασία και στις υψηλές θερμοκρασίες ενώ μπορεί να φυτευτεί και σε παραθαλάσσιες περιοχές καθώς είναι ανθεκτικό στην αλατότητα. Πάντως, θα πρέπει να πούμε ότι το μαστιχάκι είναι αρκετά ευαίσθητο σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και σε δυνατούς παγετούς.
14. Κρίνος της Παναγίας
Κι ένα αγαπημένο λουλούδι που συναντάμε παραδοσιακά στις αυλές των γιαγιάδων μας και έχει συνδεθεί με τη μεγάλη χριστιανική γιορτή του Ευαγγελισμού! Ο κρίνος της Παναγίας, ένα είδος λίλιουμ που φτάνει σε ύψος το ένα μέτρο και ξεχωρίζει για τα μεγάλα λευκά ή λευκοκίτρινα άνθη που διαθέτουν ένα ιδιαίτερο άρωμα. Μας χαρίζει την ανθοφορία του στα μέσα της άνοιξης ενώ τα λουλούδια του μπορούμε να τα κόψουμε και να τα διατηρήσουμε σε βάζο στολίζοντας με τον πιο όμορφο τρόπο το σαλόνι ή το γραφειο μας. Οι βολβοί του κρίνου της Παναγίας φυτεύονται στις αρχές φθινοπώρου σε αντίθεση με τα περισσότερα είδη λίλιουμ που φυτεύονται στις αρχές της άνοιξης. Επιλέγουμε ηλιαζόμενες θέσεις για την φύτευση του, προστατευμένες από ρεύματα αέρα, αν και σε νότιες ζεστές περιοχές ο κρίνος της Παναγίας είναι καλύτερο να φυτεύεται σε ημισκιερές θέσεις.
15. Κατιφές
Αν θα λέγαμε ότι ένα λουλούδι αποτελεί παραδοσιακά στο σύμβολο των κήπων των γιαγιάδων και των παππούδων μας, αυτό σίγουρα είναι ο κατιφές. Ετήσιο καλλωπιστικό φυτό, ο κατιφές ξεχωρίζει για την πλούσια παρατεταμένη ανθοφορία που ξεκινά από την άνοιξη και μπορεί να διαρκέσει μέχρι τις αρχές του χειμώνα. Φυτεύεται τόσο σε παρτέρια όσο και σε γλάστρες στις αυλές για τα υπέροχα κίτρινα, πορτοκαλί και κεραμιδί λουλούδια του. Ο καιφές ευδοκιμεί σε θέσεις με συνεχή ηλιοφάνεια, αν και μπορεί να προσαρμοστεί και να επιβιώσει χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα ακόμα και σε σχετικά ημισκιερές θέσεις. Θα ήταν σημαντική παράλειψη αν δεν αναφέραμε ότι ο κατιφές φυτεύεται παραδοσιακά στον λαχανόκηπο, μαζί με τον βασιλικό για να προφυλάσσει τα λαχανικά από διάφορα έντομα ενώ βοηθά και στην επικονίαση λόγω προσέλκυσης μελισσών στα λουλούδια του.
16. Κοράλι
Σε αυτό το σημείο, θα σας αναφέρω με συγκίνση το ξεχασμένο κοράλι, ένα φυτό που διακοσμούσε τις περισσότερες αυλές των ελληνικών σπιτιών τα παλιότερα χρόνια. Ποώδες φυτό με καταγωγή από το Μεξικό, το κοράλι διθέτει γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης και φέρει λεπτά πράσινα φύλλα που δεν διατηρούνται την περίοδο του χειμώνα. Ανθίζει σχεδόν όλο τον χρόνο με χαρακτηριστικά κόκκινα ή λευκά κρεμάμενα σωληνοειδή άνθη που δίνουν μια ιδιαίτερη νότα στην ομορφιά του κήπου μας. Το κοράλι ευδοκιμεί σε πλούσια και στραγγερά εδάφη και απαιτεί ηλιόλουστες ή ημισκιερές θέσεις για να μας χαρίσει την ανθοφορία του. Σε πολύ ζεστές περιοχές, το κοράλι καλό είναι να προστατεύεται από τον δυνατό ήλιο, ενώ απαιτεί προστασία και από τους δυνατούς παγετούς την περίοδο του χειμώνα. Φυτεύεται συνήθως σε γλάστρα για κρεμαστά καλάθια, αλλά μπορεί να φυτευτεί και στον κήπο στις νοτιότερες περιοχές με εξαιρετικά αποτελέσματα.
17. Γαρυφαλλιά
Για να μιλήσουμε και για μια ακόμη διαχρονική επιλογή που έκαναν οι γιαγιάδες και οι παππούδες μας όταν αποφάσιζαν να φτιάξουν τον κήπο τους. Η γαρυφαλλιά, ένα από τα πιο δημοφιλή πολυετή λουλούδια ξεχωρίζει για την πλούσια βλάστηση με στενόμακρα λογχοειδή φύλλα και τα άφθονα και εντυπωσιακά άνθη σε διάφορες αποχρώσεις: λευκά, ροζ, μωβ, πορτοκαλί, κόκκινα, κίτρινα, ακόμη και δίχρωμα. Η γαρυφαλλιά ανθίζει από τον Απρίλιο μέχρι και τον Νοέμβριο και τα λουλούδια της διατηρούνται σε βάζο για αρκετό χρονικό διάστημα. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες γαρυφαλλιάς, άλλες αρωματικές και άλλες όχι, ψηλές και χαμηλές, άλλες έρπουσες και άλλες ορθόκλαδες ιδανικές για κομμένο λουλούδι. Για καλύτερη ανάπτυξη και πλουσιότερη ανθοφορία, η γαρυφαλλιά προτιμάει φωτεινά και ηλιόλουστα μέρη. Δεν φοβάται το χειμώνα και είναι ανθεκτική στο ψύχος, ακόμα και σε θερμοκρασίες κάτω του μηδενός.
18. Αγιόκλημα
Έφτασε η ώρα και για το μεθυστικό άρωμα από το αγιόκλημα που θυμόμαστε με νοσταλγία από τις αυλές των γιαγιάδων και των παππούδων μας. Αναρριχητικό φυτό της Άπω Ανατολής, το αγιόκλημα διακρίνεται για την πλούσια ανθοφορία του, που ξεκινά τον Μάιο και διαρκεί όλο το καλοκαίρι. Το αγιόκλημα χρησιμοποιείται εκτεταμένα στην κηποτεχνία για μπορντούρες, δικτυωτά πλαίσια, πέργκολες, φράχτες, ακόμη και για εδαφοκάλυψη σε βραχόκηπους. Φυτό γρήγορης ανάπτυξης που φθάνει σε ύψος 1,5-2 μέτρα, το αγιόκλημα προτιμά τις μερικώς ηλιοφανείς θέσεις από τις ηλιόλουστες για να μας χαρίσει τα αρωματικά λουλούδια του. Το αγιόκλημα θεωρείται ανθεκτικό φυτό, με δυνατό ριζικό σύστημα που αναπτύσσεται τόσο πλευρικά όσο και σε βάθος ενώ παρουσιάζει μεγάλη προσαρμοστικότητα σε όλα τα εδάφη.
19. Φρέζια
Να θυμηθούμε και τις φρέζιες από τις αυλές των γιαγιάδων μας με τα υπέροχα χρώματα και το γοητευτικό άρωμα που μας χαρίζουν την υπέροχη ανθοφορία τους στα τέλη του χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης. Κι όσο για τα χρώματα, τι να πρωτοδιαλέξουμε: κόκκινο, μωβ, ροζ, κίτρινο, φούξια και λευκό. Μπορούμε να διακοσμήσουμε τις πιο ωραίες γλάστρες για το μπαλκόνι μας, καθώς επίσης μπορούμε να τις φυτέψουμε σε παρτέρια του κήπου μας. Επιπλέον, η φρέζια αποτελεί εξαιρετική επιλογή για λουλούδια σε ανθοδοχείο, καθώς αντέχουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο βολβός της φρέζιας φυτεύεται σε βάθος τουλάχιστον 5 εκατοστών μέσα στο χώμα με την «μυτούλα» του βολβού προς τα πάνω και σε αποστάσεις 5-10 εκατοστών μεταξύ κάθε βολβού φρέζιας. Η φρέζια αγαπάει τον ήλιο, γι’ αυτό διαλέγουμε ηλιοφανές σημείο για να την φυτέψουμε και να μας χαρίσει την πλούσια και ευωδιαστή ανθοφορία της.
20. Ζουμπούλι
Κατάλογος με τα φυτά από τις αυλές των γιαγιάδων και των παππούδων μας χωρίς τα ζουμπούλια και το έντονο μεθυστικό άρωμα των λουλουδιών τους δεν γίνεται! Το ζουμπούλι που σήμερα αναφέρεται πιο συχνά με την ονομασία υάκινθος, είναι ένα από τα ομορφότερα βολβώδη λουλούδια φθινοπωρινής φύτευσης που συναντάμε σε παρτέρια, σε μεγάλους κήπους, καθώς και σε γλάστρες σε μπαλκόνια, όπου ανθίζει συνήθως 2-2,5 μήνες μετά τη φύτευση του βολβού. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες υάκινθου για να επιλέξουμε σε μεγάλη γκάμα χρωμάτων από ροζέ, γαλάζιο, πορτοκαλί, κίτρινο, κόκκινο μέχρι και λευκό. Και βέβαια, το ξεχωριστό διατσέντο, μια πολύ αρωματική ποικιλια υάκινθου με λευκά άνθη που καλλιεργείται στα Επτάνησα και σε νησιά του Αιγαίου. Φυτεύουμε λοιπόν τον βολβό σε βάθος περίπου 8-12 εκατοστών, μέσα στο χώμα φροντίζοντας ώστε η μύτη (οφθαλμός) του βολβού να είναι προς τα πάνω. Τοποθετούμε τους βολβούς του υάκινθου σε αποστάσεις μεταξύ 15-20 εκατοστών για τη φύτευση, ώστε να έχουμε καλύτερη ανάπτυξη και ανθοφορία. Ο υάκινθος αναπτύσσεται καλύτερα σε ηλιόλουστες θέσεις, προφυλαγμένες από δυνατούς ανέμους.
21. Σκυλάκι
Θα ήταν σημαντική παράλειψη αν δεν αναφέραμε στον κατάλογο μας και το σκυλάκι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές λουλούδι που συναντούσαμε κάθε άνοιξη όταν επισκεπτόμασταν τους κήπους των γιαγιάδων μας. Χαρακτηριστικό φυτό της Μεσογείου, το σκυλάκι συναντάται σε νάνες ποικιλίες από 20-40 εκατοστά, μεσαίου ύψους από 40-60 εκατοστά και υψηλές ποικιλίες από 60-120 εκατοστά. Αν και πολυετές φυτό, συνήθως φυτεύεται ως ετήσιο για να μας χαρίσει πλούσια ανθοφορία και εντυπωσιακούς χρωματικούς συνδυασμούς.Τα σκυλάκια ευδοκιμούν σε μεγάλη ηλιοφάνεια, αν και μπορούν να προσαρμοστούν και να ανθοφορήσουν ακόμη και σε σκιερά μέρη. Επιλέγουμε θέσεις φύτευσης προφυλαγμένες από ισχυρούς ανέμους για τα σκυλάκια, καθώς διαθέτουν ευαίσθητο ανθοφόρο βλαστό που μπορεί να σπάσει, ειδικά αν δεν έχει δεθεί σε πασσαλάκι.
22. Πελαργόνι
Ακόμη μία αγαπημένη επιλογή των παππούδων και των γιαγιάδων μας είναι το πελαργόνι με τα οδοντωτά γυαλιστερά φύλλα και τα μεγάλα δίχρωμα λουλούδια σε αποχρώσεις συνήθως του ροζ και του μωβ, του πορτοκαλι, του κόκκινου και του άσπρου με μία χαρακτηριστική σκούρα απόχρωση στο κέντρο τους. Τα πελαργόνια ευδοκιμούν σε οποιοδήποτε τύπο εδάφους που παρουσιάζει καλή αποστράγγιση αν και σε γόνιμα εδάφη, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, έχουν καλύτερη ανάπτυξη και πλουσιότερη ανθοφορία. Φυτεύονται τόσο σε ηλιόλουστες όσο και σε ημισκιερές θέσεις, ενώ είναι ανθεκτικά στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, στην ξηρασία και στον καύσωνα. Μπορεί να φυτευτούν και να ανθοφορήσουν ακόμη και σε παραθαλάσσια μέρη, καθώς αντέχουν την υψηλή αλατότητα του εδάφους. Ωστόσο, τα πελαργόνια είναι σχετικά ευαίσθητα στο έντονο κρύο, στην παγωνιά του χειμώνα και στους δυνατούς βοριάδες και χρειαζονται προφύλαξη.
23. Ιμπάτιενς
Οι παλιοί το μάθανε σαν ερωτάκι από τις αυλές των γιαγιάδων και των παππούδων και το φυτεύανε με ενθουσιασμό κάθε άνοιξη στις γλαστρες τους! Οι νέοι το γνωρίσανε αρκετά χρόνια αργότερα ως ιμπάτιενς, το ποώδες ετήσιο φυτό που ξεχωρίζει για την πλούσια ανθοφορία του. Το ιμπάτιενς εμφανίζει τα λουλούδια του από τα μέσα της άνοιξης μέχρι τα τέλη του φθινοπώρου σε λευκές, ροζ, μοβ, κόκκινες και πορτοκαλί αποχρώσεις. Υπάρχουν μονόχρωμες αλλά και δίχρωμες ποικιλίες ενώ υπάρχουν ποικιλίες με μονά άνθη και πιο χαμηλή ανάπτυξη και ποικιλίες με διπλά άνθη με πιο ορθωτή ανάπτυξη. Το ερωτάκι προτιμά καλύτερα ημισκιερές θέσεις καθώς το λουλούδι του είναι σχετικά σε ευαίσθητο στον έντονο μεσημερινο ήλιο του καλοκαιριού καθώς και στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού.
24. Κάλλα
Από τις αυλές των γιαγιάδων μας δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τις κάλλες με τα λευκά άνθη που ανθίζουν την περίοδο της άνοιξης, στη γιορτή του Ευαγγελισμού και γι’ αυτό συχνά αναφέρονται ως κρίνοι της Παναγίας. Οι κάλλες είναι αγαπημένα βολβώδη φυτά με εντυπωσιακά λουλούδια, τα κρίνα, που εμφανίζονται συνήθως την περίοδο του καλοκαιριού ή την άνοιξη σε πιο θερμές περιοχές. Διαθέτουν μεγάλα πράσινα λογχοειδή φύλλα και πλούσια ανθοφορία με εντυπωσιακά λουλούδια που θυμίζουν τρομπέτα και μοναδικά χρώματα. Υπάρχουν πολλές πανέμορφες ποικιλίες κάλλας για να επιλέξουμε με εντυπωσιακά χρώματα όπως κίτρινα, ροζ, μωβ, κόκκινα ακόμα και πορφυρά άνθη. Οι κρίνοι της κάλλας είναι πολύ δημοφιλείς σε μπουκέτα και σε στολισμούς γάμων, καθώς επίσης είναι ιδανικά λουλούδια για στολισμό σε βάζο μέσα στο σπίτι. Η κάλλα θέλει δροσερό κλίμα και μπορεί να ευδοκιμήσει τόσο σε ημισκιερά ζεστά μέρη στη νότια Ελλάδα και σε πιο ηλιοφανή στις βόρειες περιοχές με πιο ψυχρό κλίμα. Αν φυτέψουμε την κάλλα σε γλάστρα σε μπαλκόνι, προτιμούμε σημεία με δυτικό ή ανατολικό προσανατολισμό.
25. Ωραίο φύλλο
Ποιος δεν έχει θαυμάσει και το ωραίο φύλλο που παραδοσιακά διακοσμούσε τις αυλές και τους κήπους των γιαγιάδων μας με τα εντυπωσιακά χρώματα που σχηματίζει μοναδικούς συνδυασμούς αποχρώσεων στα φύλλα του. Χαμηλής ανάπτυξης θαμνώδες φυτό, το ωραίο φύλλο ή κολεός όπως ονομάζεται φυτεύεται κυρίως σε γλάστρες στην αυλή και το μπαλκόνι ως ετήσιο φυτό ωστόσο σε περιοχές με ζεστούς χειμώνες, όπως στη νότια Ελλάδα μπορεί να επιβιώσει για 2-3 χρόνια. Ο κολεός αναπτύσσεται καλύτερα σε σκιερές θέσεις ή έστω ημισκιερές στον κήπο μας και δεν του αρέσει ο καυτός ήλιος του μεσημεριού που ξεθωριάζει το χρώμα των φύλλων του, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Είναι πολύ ευαίσθητο στο κρύο και στους ψυχρούς ανέμους, γι’ αυτό φροντίζουμε να του εξασφαλίσουμε προφυλαγμένη θέση κατά την περίοδο του χειμώνα. Για να φυτέψουμε το ωραίο φύλλο σε γλάστρα, επιλέγουμε μπαλκόνι με δυτική ή ανατολική έκθεση.
26. Καλλωπιστικό σπάράγγι
Μια ιδιαίτερα γνωστή ποικιλία καλλωπιστικού σπαραγγιού που παραδοσιακά συναντάμε ως καλλωπιστικό φυτό στις αυλές των γιαγιάδων μας είναι το διάσημο φυτό «αράχνη» που ονομάστηκε έτσι λόγω της αραχνοειδούς μορφής των φύλλων του. Υπάρχουν αρκετές ακόμα είδη και ποικιλίες καλλωπιστικού σπαραγγιού με πιο φουντωτούς βλαστούς που μοιάζουν με «ουρά της αλεπούς», ακόμα και αναρριχώμενες ποικιλίες. Το καλλωπιστικό σπαράγγι διαθέτει δυνατό ριζικό σύστημα με χοντρά ριζώματα και ανθίζει με μικρά λευκά λουλούδια μέσα στο καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Προτιμά ζεστό περιβάλλον για να ευδοκιμήσει, ενώ είναι ευαίσθητο στις χαμηλές θερμοκρασίες και στην παγωνιά. Το καλλωπιστικό σπαράγγι μπορεί να αναπτυχθεί ως φυτό εσωτερικού χώρου, καθώς και σε εξωτερικό χώρο στις νότιες περιοχές της χώρας όπου ο χειμώνας είναι πιο ήπιος, αρκεί να το έχουμε σε θέση προφυλαγμένη από τον αέρα και το κρύο. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το καλλωπιστικό σπαράγγι θέλει φωτεινό περιβάλλον για να αναπτυχθεί, χωρίς να έρχεται σε άμεση επαφή με τις ακτίνες του ήλιου.
27. Αρμπαρόριζα
Κι ένα αρωματικό φυτό της γιαγιάς, η αρμπαρόριζα με τα υπέροχα ροζ ή μωβ λουλούδια. Η αρμπαρόριζα διαθέτει έρπουσα ανάπτυξη με χαρακτηριστικά οδοντωτά φύλλα που αναδίδουν ένα έντονο άρωμα όταν τα τρίβουμε. Άλλωστε, οι γιαγιάδες μας χρησιμοποιούσαν τα φύλλα από την αρμπαρόριζα για να αρωματίσουν διάφορα γλυκά του κουταλιού. Με καταγωγή από τη Νότια Αφρική, η αρμπαρόριζα ανήκει στην ίδια οικογένεια με το γεράνι, το πελαργόνι και το μαστιχάκι και ανθίζει κατά την περίοδο Απριλίου-Μαΐου. Από περιοχή σε περιοχή της χώρας μας, θα συναντήσουμε την αρμπαρόριζα με πολλές τοπικές ονομασίες όπως αμπερόριζα, αμπακανέλα, λουκουμόχορτο, αλμπανόριζα και μοσχομολόχα. Η αρμπαρόριζα διαθέτει πολύ γρήγορη ανάπτυξη και προτιμάει ηλιόλουστες ή και ημισκιαζόμενες θέσεις για να ευδοκιμήσει. Είναι σχετικά ευαίσθητη στο ψύχος, γι’ αυτό άλλωστε τη συναντάμε κυρίως σε παράκτιες περιοχές, όπου επικρατούν ήπιοι χειμώνες.
28. Φτέρη
Από τα πιο δημοφιλή φυτά που συναντούσαμε στις αυλές και στα σπίτια των γιαγιάδων μας είναι και οι φτέρες με το καταπράσινο χαρακτηριστικό φύλλωμα τους. Η φτέρη είναι ένα εντυπωσιακό φυτό που μπορούμε να διατηρήσουμε στον κήπο καθώς και μέσα στο σπίτι για να δώσουμε ζωντάνια και να δημιουργήσουμε μοναδικές διακοσμητικές συνθέσεις. Αν και η φτέρη δεν μας χαρίζει ανθοφορία, διαθέτει εξαιρετική καλλωπιστική αξία χάρη στα εντυπωσιακά μακρόστενα φύλλα της. Επίσης, λόγω της χαρακτηριστικής κρεμοκλαδούς βλάστησης της είναι ιδανικό φυτό για διακόσμηση σε κρεμαστά καλάθια και γλάστρες. Η φτέρη είναι τροπικό φυτό και αναπτύσσεται καλύτερα σε ζεστό και υγρό περιβάλλον. Θεωρείται ότι ανήκει στα φυτά που καθαρίζουν τον αέρα στο σπίτι, καθώς φιλτράρουν την ατμόσφαιρα από τοξικές ουσίες χαρίζοντας μας ένα καθαρό περιβάλλον για να αναπνεύσουμε. Σε εξωτερικό χώρο, επιλέγουμε ημισκιερές και σκιερές θέσεις που δεν βρίσκονται εκτεθιμένα στον έντονο μεσημεριανό ηλιο του καλοκαιριού.
29. Βιολέτα
Είναι σίγουρο ότι δεν υπάρχει αυλή των παππούδων και των γιαγιάδων μας που να μην μοσχοβολά το γλυκό άρωμα από τις βιολέτες. Ετήσιο ανοιξιάτικο λουλούδι με χαμηλή ανάπτυξη που φτάνει σε ύψος τα 30-50 εκατοστά, η βιολέτα ξεχωρίζει για τα χαρακτηριστικά στενόμακρα γκριζοπράσινα φύλλα της και τα εντυπωσιακά αρωματικά άνθη σε αποχρώσεις του λευκού, του κίτρινου, του ροζ, του μωβ και του κόκκινου. Με πλούσια ανθοφορία που διαρκεί από τις αρχές της άνοιξης μέχρι τις αρχές φθινοπώρου, η βιολέτα είναι ιδανική για να κόψουμε τα λουλούδια της και να τα βάλουμε σε βάζο. Επιλέγουμε ηλιοφανείς θέσεις για την βιολέτα αν και ζορίζεται κάπως τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες και ειδικά σε περιόδους καύσωνα. Είναι αρκετά ανθεκτική στην αλατότητα για φύτευση σε παραθαλάσσιες περιοχές, όμως είναι ευαίσθητη στην παγωνιά και τους ανέμους. Γιαυτό χρειάζεται να εξασφαλίζουμε στην βιολέτα σχετικά προστατευμένη θέση.
30. Νάρκισσος
Τελευταία αλλά όχι λιγότερο σημαντική επιλογή από τις αυλές των σπιτιών των γιαγιάδων μας είναι ο νάρκισσος, το εντυπωσιακό βολβώδες λουλούδι που φυτεύεται μέσα στο φθινόπωρο και ανθίζει στα τέλη του χειμώνα. Με καταγωγή από τη Μεσόγειο, ο νάρκισσος διαθέτει πλούσια ανθοφορία με χαρακτηριστικά λουλούδια σε σχήμα τρομπέτας, που ξεπροβάλλουν πάνω σε λεπτούς μίσχους μέσα από τα στενόμακρα φύλλα. Συναντάμε τον νάρκισσο σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων από λευκό, λευκοκίτρινο, κιτρινο-πορτοκαλί, κοκκινωπό μέχρι και ροζέ. Ο νάρκισσος που φτάνει σε ύψος τα 30-40 εκατοστά, και σχηματίζει ομάδα περίπου 10 λευκών λουλουδιών με κίτρινο στο κέντρο, έχει πολλά διαφορετικά είδη και ποικιλίες. Στον ελληνικό χώρο, υπάρχουν αρκετά είδη, αλλά το πιο γνωστό είναι το ζαμπάκι ή τσαμπάκι που στην περιοχή της Κρήτης ονομάζεται μανουσάκι.
View this post on Instagram
Πολύ ωραίος ο Νάρκισσος